Standart
Yatış Dümenleri (Ailerons) Uçağın Kendi Ekseninde Dönmesi İçindir.
Rc Uçakta yatış dümeni ile dönmeResim,Yatış dümeni (aileron), uçağın kanadının arka kenarında (firar kenarı) uca yakın bulunan menteşeli bir kontrol yüzeyidir. Yatış dümeni yukarı ve aşağı hareket ederek, uçağın kendi ekseninde dönüşünü kontrol eder.
Uçakta, servolar tarafından kontrol edilen birbirlerinin aksi istikametinde hareket eden, bir çift yatış dümeni bulunur. Yatış dümenleri kumanda almadıkları sürede kanatla aynı düzlemde yatay pozisyonda dururlar. Sağ yatış dümeni üstte sol yatış dümeni ise altta olduğu zaman uçak kendi ekseninde sağa yatar. Sağ yatış dümenini aşağı sol yatış dümenini de yukarı doğru hareket ettirdiğimizde uçak sola doğru yatmaya başlar.
Yükseliş Dümenleri (Elevators) Yukarı ve Aşağı Gitmek İçindir.
Yükseliş dümenleri nasıl hareket ettirir.
Resim
Evet tıpkı insanları taşıyan asansörler gibi , rc uçaktaki yükseliş dümenleri de uçağı yükseklere taşır.
Uçuğun kuyruğunun ucunda yatay dengeleyiciye (arkadaki minik kanada) menteşelerle bağlı olan kontrol yüzeyleri , yükseliş dümenleridir. Yükseliş dümeninin konumu, uçağın burnunun aşağıda ya da yukarda olmasını belirler, böylece uçak yukarı ya da aşağı doğru hareket eder.
Uçağın burnu dümenlerin yönünde hareket eder.. Yumanı yukarı doğru çevirmek, burnu yukarı kaldırır ve uçak tırmanır. Dümeni aşağı çekerseniz burun düşer ve uçak alçalır.
Bütün rc uçakların yükseliş dümeni vardır.
Dönüş Dümeni (Rudder) Dönmek İçindir
Dönüş dümeni ile dönmek
Resim:
Dönüş dümeni , uçağın kuyruğunda dikey dengeleyicide bulunan menteşeli kontrol yüzeyidir. Dümeni hareket ettirmek uçağı sağa ya da sola doğru döndürür.
Uçak dümenin (rudder) döndüğü yöne doğru döner . Dümeni sola çevirmek, uçağı sola döndürür. Dümeni sağa çevirmek, uçağı sağa döndürür.
Dönüş dümeni (rudder) Birçok rc uçakta temel kontrol olsada bazı kapalı mekan uçaklarında dümen belli bir açıda sabitlenmiştir. Bu sayede uçak bir daire çizerek uçar .
Elevonlar Karma Kontrol İçindir
Rc uçaklarda elevonların tüm hareketleri
Yatış (aileron) ve yükseliş (elevator) dümenlerinin işlevlerini tek bir kontrol yüzeyinde birleştiren elevonlar, Delta Kanat ve Uçan Kanat tarzı rc uçaklarda bulunur. Bu tip uçaklarda kanatlar, arkaya doğru genişletilmiş ve uçağın kuyruğuna kadar uzatılmıştır. Klasik düz kanatlı uçaklarda yükseliş dümeninin bulunduğu yatay dengeleyici, bu uçaklarda yoktur.
Elevonların her ikisi birlikte yukarıda veya aşağıdayken yükseliş dümeni (elevator) vazifesi görürler. İkisi yukarıdayken uçağın burnu kalkar ve uçak yükselir. İkisi aşağıdayken burun düşer ve uçak alçalır.
Elevonlar birbirlerinin tersi istikametinde aşağı Ya da yukarı hareket ettikleri zaten yatış dümeni (aileron) vazifesi görürler. Sol elevon yukarıda, sağ aşağıda – uçak sola yatar. Sol elevon aşağıda, sağ yukarıda – uçak sağa doğru yatar.
Kumandanızdan yatış kolunu (aileron) elevonları birbirlerine ters yönde hareket ettirmek için kullanabilirsiniz. İrtifa (elevator) kolu da elevonları birlikte hareket ettirir.
RC UÇAK KUMANDALARI VE KONTROLLERİ
RC uçaklar çubuk kollu kumandaları kullanırlar. Çok çeşitli konfigürasyonları vardır ama klasik çubuk kollu kumanda da her ikisi de iyi ayrı yöne hareket eden kol mevcuttur. Bu kolların her biri ya 2 yöne (yukarı/aşağı veya sağa/sola) ya da 4 yöne (yukarı/aşağı ve sağa/sola) hareket eder.2 Kanallı kumanda sistemi sadece iki işlevi kontrol eder. Bu işlevler gaz ve dönüştür. Sol kol gazı arttırmak için yukarı, gazı azaltmak içinde aşağı doğru hareket ettirilir. . Dönmek için ise, sağ kol sağa dönmek için sağa, sola dönmek için sola doğru hareket ettirilir. Bu hareket dönüş dümeni varsa dönüş dümenini yoksa dönüş itiş mekanizmasına kumanda eder.
Klasik 3 kanallı kumanda sistemi 2 kanallıyla aynı işlevlere sahiptir. Ama yukarı/ aşağı hareketi, yükseliş dümenine (elevator) yani sağ kola atanmıştır , tırmanmayı ve alçalmayı kontrol eder.
4 Kanallı Kumanda Daha Çok İşlev ve Kontrol Sağlar.4 Kanallı Rc Uçak Kumandasındaki Kontroller
Resim:Hobi sınıfındaki RC uçaklar en az 4 kanallı kumanda kullanır.5 kanal, 6 kanal ve ek kanallar düğmeler, potensiyometreler, trimler vs. hepsi daha çok işleve kumanda etmek içindir. Bununla birlikte gereken minimum 4 kanallı kumanda, aşağı/yukarı ve sağa/sola hareket eden iki çubuk-kol ile idare edilir.
4 ayrı modda RC uçak kumanda çeşidi vardır. Mode 1 ve Mode 2 en çok kullanılan çeşitlerdir.
Mode 1 Avrupa'da kullanılır. Mode 2 Amerika'da kullanılır. Ama bu katı ve bozulamaz bir kural değildir. Bazı pilotlar eğitim aldıkları ve alıştıkları modu diğer moda tercih ederler. Hangi modu kullanacağız tamamen kişisel techilerinize ve kumandaya hangi modda alıştığınıza bağlıdır. Bazı RC kumandalar her iki modada ayarlanabilir.
· Mode 1: Bazı pilotların Mode 1'i tercih etmesinin sebebi yükseliş (elevator) ve yatış (aileron) kumandalarının farklı çubukta olmasıdır. Bir bakıma bu, özellikle acemi pilotlar için iyidir çünkü bir komutu verirken diğer komutu değiştirmez ya da bozmazsınız.
· Mode 2: Yükseliş (elevator) ve yatış (aileron) kumandalarının aynı kolda olması gerçeğe yakın komutlar vermenize ve rc uçağın kumandalar gerçek uçakmış gibi tepki vermesine olanak sağlar
Mode 3: kolları ve kumandaları Mode 2'nin tam tersidir. Mode 4 kolları ve kumandaları ise Mode 1'nin tam tersidir. Bu kolların, solak pilotlara (ya da kim isterse) Mode 1 ve Mode 2'le aynı etkiyi vermesine olanak sağlar.
Kaynak : Rc Vehicles About.comÇeviri : Oğuz Kağan BOZKURT ( ClubRC.com Süper Moderatörü)Resim Çeviri : Mesut AKIN ( ClubRC )__________________________________