Konu: Otomobil ile ilgili doğru bilinen doğrular, doğru bilinen yanlışlar!.

[(Gizli Üye)]

Klimalı arabada klimayı cok yakar diye kapatıp camları açarlar.oh püfür püfür.

[(Gizli Üye)]

Ağır araçlar daha iyi yol tutar, daha iyi frenler. Hayır, aynı özelliklerdeki araçlardan hafif olanı ağır olandan daha kısa mesafede durabilir. Viraj dönüşlerinde dışa kaçma kuvveti daha düşüktür.

Çok güzel ve eğlenceli bir konu açmışın Hakan abi,
fakat yukarıda yazdığın bir nevi yanlış anlaşılma taşıyor, açıklık getirelim.
Virajda kütlesi hafif araçların merkezkaç kuvveti de azdır, ve çizgisinde tutan sürtünme kuvveti de aynı oranda azdır; fakat virajlarda savrulma sınırı kütleye değil; en önemli olarak hızına bağlıdır. Aracın süspansiyonlarına, tekerlerine, lastik durumlarına, ağırlık merkezinin yüksekliğine de bağlıdır, ama kütleye bağlı değildir.

[(Gizli Üye)]

Çok güzel ve eğlenceli bir konu açmışın Hakan abi,
fakat yukarıda yazdığın bir nevi yanlış anlaşılma taşıyor, açıklık getirelim.
Virajda kütlesi hafif araçların merkezkaç kuvveti de azdır, ve çizgisinde tutan sürtünme kuvveti de aynı oranda azdır; fakat virajlarda savrulma sınırı kütleye değil; en önemli olarak hızına bağlıdır. Aracın süspansiyonlarına, tekerlerine, lastik durumlarına, ağırlık merkezinin yüksekliğine de bağlıdır, ama kütleye bağlı değildir.

Ancak araç çizgisinden koptugunda (savrulma başladıgında) agır araba cekiç etkisi ile aşırı savrulur ve bir daha çizgisine dönemez.
Arabanın fiziksel olarak degil aerodinami ile agırlaştırılması lazım ki virajda yola tutunsilun ama merkez kaç kuvvetine yakalanmasın. 
Örnek;
F1 araçları 600 Kg
Lotus Elise 800 Kg

[(Gizli Üye)]

Çok güzel ve eğlenceli bir konu açmışın Hakan abi,
fakat yukarıda yazdığın bir nevi yanlış anlaşılma taşıyor, açıklık getirelim.
Virajda kütlesi hafif araçların merkezkaç kuvveti de azdır, ve çizgisinde tutan sürtünme kuvveti de aynı oranda azdır; fakat virajlarda savrulma sınırı kütleye değil; en önemli olarak hızına bağlıdır. Aracın süspansiyonlarına, tekerlerine, lastik durumlarına, ağırlık merkezinin yüksekliğine de bağlıdır, ama kütleye bağlı değildir.

Paylaştığım bilgide önemli bir detay var Mutlu, diğer şartlar aynı olmak koşulu ile. Yani aracın lastik özelliklerinden, aerodinamik yapısına kadar. Mesela aynı aracı düşün, birisinde sadece sürücü, diğerinde 4 yolcu. Yolcu olan araç daha uzun mesafede durabilir. Aracın viraj kabiliyeti ölçüsünde yolcusu olan virajda, sınır değere kadar daha iyi tutunabilir ancak buradaki ayrıntı çok teknik ve önemlidir. Bu tutunmanın nedeni ağırlığın fazla olması değildir, ağırlık merkezinin dikey eksende daha aşağıda bir noktaya kayması ve ayrıca aracın aerodinamik yapısının(zemine yaklaşma sonrası altından geçen hava akımının aracın üstünden geçen havaya oranı) da değişmesidir. Yani aynı özelliklerdeki iki setten, hafif olanı kurpu ağır olandan daha hızlı dönebilir her ne kadar dever dışa kaçmaya izin vermemeye çalışsa da. Çünkü seti dışarıya iten kuvvet daha az oluşacaktır.
 Aslında burada işin içine momentum girdiğinden bu fiziki terimin hep beraber incelenmesinde fayda var. Wikipedia kaynaklı olarak Momentum ve bağlı bileşenleri inceleyelim isterseniz biraz.

 Momentum: Bir nesnenin kütlesi ve hızının çarpımıdır; (p = mv)
 Kütle: Bir cismin kuvvet tarafından ivmelenmeye karşı gösterdiği dirençtir yani kütlesi olan bir cisim eylemsizliğe sahiptir. Kütle bir birimdir ve ölçüsü kilogramdır. Kütle birimini direkt olarak ölçmek zordur. Bu yüzden kütleyi ölçmek için eşit kollu terazi kullanılır.

 Şimdi burası önemli;
Kütle ve Ağırlık:Günlük kullanımda kütle ve ağırlık sıklıkla karıştırılıyor. Örneğin bir kişinin ağırlığı 75 kg olarak ifade edilebilir. Sabit bir kütleçekim alanında, bir nesnenin ağırlığı kütlesi ile orantılıdır ve bu iki kavram için aynı birimi kullanmak sorunsuz görülebiliyor ama Dünya’nın şeklinden dolayı, farklı yerlerinde kütleçekim alanındaki farklılıklardan dolayı bu ayrım, yaptığımız ölçümlerde tutarlılık sağlamamız için çok önemlidir. Sonuç olarak kütle(kilogram olarak ölçülen), bir nesnenin içsel bir özelliği anlamına gelirken, ağırlık(Newton cinsinden ölçülen), kütleçekim alanından etkilenip serbest düşmede kendi doğal seyrini yapan bir cismin direncini ölçer. Kütleçekim alanı ne kadar gücü olursa olsun, serbest düşmede cisimler ağırlıksızdır. Ağırlık denilen kuvvetse kütleye ve serbest düşme durumundaki cismin ivmesine bağlıdır. Örnek olarak, kütleçekim alanından dolayı meydana gelen serbest düşmeye maruz kalan bir cisim, sabit bir durumda olsa bile, bu kuvvet tarafından ivmelenmek isteyecektir ve bu da tartıda karşımıza çıkan net kuvvettir. Bu kuvvet, cisimleri serbest düşmeye geçmesine karşı koyar. Ağırlık serbest düşme gibi durumlarda muhalif güçtür ve cisim bundan dolayı ivmelenmeye maruz kalır. Örneğin dünya üzerinde 50 kilogram kütleli bir nesne 491 Newton ağırlığa sahiptir. Bu da cismin serbest düşmeye karşı uyguladığı kuvvettir. Aynı nesneyi Ay’ın yüzeyinde incelediğimizde kütlesi yine 50 kilogramdır fakat ağırlığı 81,5 Newton’dur. Çünkü sadece 81,5 Newton cisimlerin serbest düşmemesini sağlayabilir. Matematiksel olarak Dünya’nın yüzeyine yerleştirilmiş bir cismin ağırlığını W, kütlesini m, olarak kabul edersek W=mg formülünü kullanarak Dünya’nın yerçekimi ivmesini g=9,80665 olarak hesaplarız. Mekanik ivmelerin etkili olduğu diğer durumlarda da olduğu gibi kütle ile ivme ivmenin çarpımı ağırlıkla orantılıdır.

Bu ayrıma dikkat;
Hız:bKinematikte hız, bir objenin yer değiştirme miktarı, o objenin hızına ve hareket yönüne eşdeğerdir. Yöneyli bir büyüklüktür.

1 boyutlu hareket için, hız objenin yer - zaman grafiğinin eğimi olarak da tanımlanabilir.

Sürat: (sayıl) bir objenin ne kadar süratli gittiğini gösterirken hız (yöneysel) objenin hem hareket yönünü hem de ne kadar süratli gittiğini gösterir.

Örneğin bir arabanın 60km/sa hızla hareket ettiği söylenirse bu arabanın süratini verir. Ancak arabanın 60km/sa süratle kuzey yönüne ilerlediği söylenirse bu bize yöneysel hızı verir.

Hız ve İvme: Objenin sabit hıza sahip olabilmesi için sabit bir yönde sabit bir sürate sahip olması gerekmektedir. Sabit bir yön nesnenin hareketini dümdüz bir yolla sınırlar (yani obje eğri hareket yapamaz). Örneğin bir araba saatte 20 kilometre sabit hızla dairesel bir yolda hareket ediyorsa araba sabit hızlı değil ivmeli hareket yapıyor demektir.

İvme: Fizikte ivme, hızın zamana göre değişim hızı veya zamana göre türevi olarak tanımlanır.

 Şimdi ise sorumuzun cevabı: Klasik mekanikte sabit kütleli bir cismin ivmesi, cisme etki eden net kuvvetle orantılıdır (Newton'un ikinci yasası):

 F = m.a    ve    a = F/m
Formülde F cisme etki eden net kuvvet, m cismin kütlesi ve a da cismin ivmesini temsil eder.

 Konuda her ne şekilde olursa olsun emeği geçen herkese de teşekkür ederim arkadaşlar. Bu şekilde devam etmesi de herkes için faydalı olacaktır.

 

[(Gizli Üye)]

Bu konu fizik dersine doğru adım adım ilerliyor.

[(Gizli Üye)]

@Tekin Bozbey (20245)  Yetiş Reyizzz

[(Gizli Üye)]

Paylaştığım bilgide önemli bir detay var Mutlu, diğer şartlar aynı olmak koşulu ile. Yani aracın lastik özelliklerinden, aerodinamik yapısına kadar. Mesela aynı aracı düşün, birisinde sadece sürücü, diğerinde 4 yolcu. Yolcu olan araç daha uzun mesafede durabilir. Aracın viraj kabiliyeti ölçüsünde yolcusu olan virajda, sınır değere kadar daha iyi tutunabilir ancak buradaki ayrıntı çok teknik ve önemlidir. Bu tutunmanın nedeni ağırlığın fazla olması değildir, ağırlık merkezinin dikey eksende daha aşağıda bir noktaya kayması ve ayrıca aracın aerodinamik yapısının(zemine yaklaşma sonrası altından geçen hava akımının aracın üstünden geçen havaya oranı) da değişmesidir. Yani aynı özelliklerdeki iki setten, hafif olanı kurpu ağır olandan daha hızlı dönebilir her ne kadar dever dışa kaçmaya izin vermemeye çalışsa da. Çünkü seti dışarıya iten kuvvet daha az oluşacaktır.
 Aslında burada işin içine momentum girdiğinden bu fiziki terimin hep beraber incelenmesinde fayda var. Wikipedia kaynaklı olarak Momentum ve bağlı bileşenleri inceleyelim isterseniz biraz.

 Momentum: Bir nesnenin kütlesi ve hızının çarpımıdır; (p = mv)
 Kütle: Bir cismin kuvvet tarafından ivmelenmeye karşı gösterdiği dirençtir yani kütlesi olan bir cisim eylemsizliğe sahiptir. Kütle bir birimdir ve ölçüsü kilogramdır. Kütle birimini direkt olarak ölçmek zordur. Bu yüzden kütleyi ölçmek için eşit kollu terazi kullanılır.

 Şimdi burası önemli;
Kütle ve Ağırlık:Günlük kullanımda kütle ve ağırlık sıklıkla karıştırılıyor. Örneğin bir kişinin ağırlığı 75 kg olarak ifade edilebilir. Sabit bir kütleçekim alanında, bir nesnenin ağırlığı kütlesi ile orantılıdır ve bu iki kavram için aynı birimi kullanmak sorunsuz görülebiliyor ama Dünya’nın şeklinden dolayı, farklı yerlerinde kütleçekim alanındaki farklılıklardan dolayı bu ayrım, yaptığımız ölçümlerde tutarlılık sağlamamız için çok önemlidir. Sonuç olarak kütle(kilogram olarak ölçülen), bir nesnenin içsel bir özelliği anlamına gelirken, ağırlık(Newton cinsinden ölçülen), kütleçekim alanından etkilenip serbest düşmede kendi doğal seyrini yapan bir cismin direncini ölçer. Kütleçekim alanı ne kadar gücü olursa olsun, serbest düşmede cisimler ağırlıksızdır. Ağırlık denilen kuvvetse kütleye ve serbest düşme durumundaki cismin ivmesine bağlıdır. Örnek olarak, kütleçekim alanından dolayı meydana gelen serbest düşmeye maruz kalan bir cisim, sabit bir durumda olsa bile, bu kuvvet tarafından ivmelenmek isteyecektir ve bu da tartıda karşımıza çıkan net kuvvettir. Bu kuvvet, cisimleri serbest düşmeye geçmesine karşı koyar. Ağırlık serbest düşme gibi durumlarda muhalif güçtür ve cisim bundan dolayı ivmelenmeye maruz kalır. Örneğin dünya üzerinde 50 kilogram kütleli bir nesne 491 Newton ağırlığa sahiptir. Bu da cismin serbest düşmeye karşı uyguladığı kuvvettir. Aynı nesneyi Ay’ın yüzeyinde incelediğimizde kütlesi yine 50 kilogramdır fakat ağırlığı 81,5 Newton’dur. Çünkü sadece 81,5 Newton cisimlerin serbest düşmemesini sağlayabilir. Matematiksel olarak Dünya’nın yüzeyine yerleştirilmiş bir cismin ağırlığını W, kütlesini m, olarak kabul edersek W=mg formülünü kullanarak Dünya’nın yerçekimi ivmesini g=9,80665 olarak hesaplarız. Mekanik ivmelerin etkili olduğu diğer durumlarda da olduğu gibi kütle ile ivme ivmenin çarpımı ağırlıkla orantılıdır.

Bu ayrıma dikkat;
Hız:bKinematikte hız, bir objenin yer değiştirme miktarı, o objenin hızına ve hareket yönüne eşdeğerdir. Yöneyli bir büyüklüktür.

1 boyutlu hareket için, hız objenin yer - zaman grafiğinin eğimi olarak da tanımlanabilir.

Sürat: (sayıl) bir objenin ne kadar süratli gittiğini gösterirken hız (yöneysel) objenin hem hareket yönünü hem de ne kadar süratli gittiğini gösterir.

Örneğin bir arabanın 60km/sa hızla hareket ettiği söylenirse bu arabanın süratini verir. Ancak arabanın 60km/sa süratle kuzey yönüne ilerlediği söylenirse bu bize yöneysel hızı verir.

Hız ve İvme: Objenin sabit hıza sahip olabilmesi için sabit bir yönde sabit bir sürate sahip olması gerekmektedir. Sabit bir yön nesnenin hareketini dümdüz bir yolla sınırlar (yani obje eğri hareket yapamaz). Örneğin bir araba saatte 20 kilometre sabit hızla dairesel bir yolda hareket ediyorsa araba sabit hızlı değil ivmeli hareket yapıyor demektir.

İvme: Fizikte ivme, hızın zamana göre değişim hızı veya zamana göre türevi olarak tanımlanır.

 Şimdi ise sorumuzun cevabı: Klasik mekanikte sabit kütleli bir cismin ivmesi, cisme etki eden net kuvvetle orantılıdır (Newton'un ikinci yasası):

 F = m.a    ve    a = F/m
Formülde F cisme etki eden net kuvvet, m cismin kütlesi ve a da cismin ivmesini temsil eder.

 Konuda her ne şekilde olursa olsun emeği geçen herkese de teşekkür ederim arkadaşlar. Bu şekilde devam etmesi de herkes için faydalı olacaktır.

Burda herşeyi fizik kurallarına göre açıklamışsınızda sonucu da yazsaydınız iyi olacakmış
şimdi bizim virajlarda savrulmayı ve kısa mesafede durmayı hafif araçlarmı oksa ağır araçlarmı daha başarılı ?

Mesaj Birleştirildi: Aralık 04, 2014, 09:40:49Burda herşeyi fizik kurallarına göre açıklamışsınızda sonucu da yazsaydınız iyi olacakmış
şimdi bizim virajlarda savrulmayı ve kısa mesafede durmayı hafif araçlarmı oksa ağır araçlarmı daha başarılı ?

[(Gizli Üye)]

@Müjdat Kepenek (32725) Müjdat Bey, uzun metinler alıntı yapıldığı zaman sayfa şişiyor, alıntıları yorum sayısının fazla olduğu konularda karıştırmamak adına yapmak daha sağlıklı oluyor.

[(Gizli Üye)]

Mesaj Birleştirildi: Aralık 04, 2014, 09:40:49Burda herşeyi fizik kurallarına göre açıklamışsınızda sonucu da yazsaydınız iyi olacakmış
şimdi bizim virajlarda savrulmayı ve kısa mesafede durmayı hafif araçlarmı oksa ağır araçlarmı daha başarılı ?

O yazıyı okuyunca zaten cevabı bulacaksınız. Orada bulamazsanız bir önceki sayfaya da bakabilirsiniz.

[(Gizli Üye)]

Hakan abi napmışın ders anlatmışın

Demek istediğim tıpatıp aynı iki araçtan kütlesi farklı olsa da virajlardan dönme hız sınırı aynıdır demiştim.
Virajdan sağa dönen aracın üstünde 4 kuvvet bulunuyor temel olarak ele alırsak.
Önden geriye direnç kuvveti, yol direnci, aerodinamik direnç, sürtünme.
Geriden öne, motorun yarattığı itki.
Sağdan sola eylemsizlik kuvveti (merkezkaç) =m*V2/r
Soldan sağa sürtünme kuvveti = k*N=k*m*g

m kütle, V hız, k sürtünme katsayısı, g yerçekimi, V2 hızın karesi

Sağ sol kuvvetler eşit olsun ki savrulmasın aracımız.
k*m*g=m*V2/r
Kütleden bağımsız.
k*g=V2/r
Krtik dönüş yarıçapımız r=V2/(k*g)

Tabi bu gerçek hayatta ne kadar doğrudur tartışılır. Ağırlık arttıkça araba yere yakınlaşır, aerodinamik kuvvetler değişir. Hepsi şartları değiştirir.

[(Gizli Üye)]

Bizdeki en buyuk yanlis Devletimizin araclari Luks olarak gormesi ve ona gore fahis vergiler uygulamasi.

[(Gizli Üye)]

2014 yılının ağustos ayları gibiydi galiba... galiba diyarbakir jet üssünden kalkan jet yere çakılmıştı. Bir arkadaş kazayı yapan pilot kesin kadındır demişti. Sonra haberlerde duyduk ki hakkaten kazayı yapan kadın pilot imiş [emoji12]

[(Gizli Üye)]

Hakan abi napmışın ders anlatmışın

Demek istediğim tıpatıp aynı iki araçtan kütlesi farklı olsa da virajlardan dönme hız sınırı aynıdır demiştim.
Virajdan sağa dönen aracın üstünde 4 kuvvet bulunuyor temel olarak ele alırsak.
Önden geriye direnç kuvveti, yol direnci, aerodinamik direnç, sürtünme.
Geriden öne, motorun yarattığı itki.
Sağdan sola eylemsizlik kuvveti (merkezkaç) =m*V2/r
Soldan sağa sürtünme kuvveti = k*N=k*m*g

m kütle, V hız, k sürtünme katsayısı, g yerçekimi, V2 hızın karesi

Sağ sol kuvvetler eşit olsun ki savrulmasın aracımız.
k*m*g=m*V2/r
Kütleden bağımsız.
k*g=V2/r
Krtik dönüş yarıçapımız r=V2/(k*g)

Tabi bu gerçek hayatta ne kadar doğrudur tartışılır. Ağırlık arttıkça araba yere yakınlaşır, aerodinamik kuvvetler değişir. Hepsi şartları değiştirir.

Yalnız formülde Kütle(m) var. Kütle ise uzayda, her yerde aynıdır, değişmez(değişebildiği durumlar da var). Oysa biz aracın ağırlığının farklı olmasını ele alıyoruz.
 Şöyle bir örnek daha açıklayıcı olacak herhalde hepimiz için; Bir tanesi 100gr, diğeri 1.000gr iki top düşünün. İki topu da aynı uzunluktaki iki ipe bağlayalım. İkisini de, aynı açı ile ve aynı hızda, bir yönde fırlatalım, hangisi ipin diğer ucundaki bizi ipi tutma noktasında daha çok zorlar. Ya da 100gr lık iki top, ancak bu sefer atılma hızları farklı olsun, hangisinin ipini tutmamız bize daha zor gelir. Burada biz aracın süspansiyon sistemini, lastiklerin tutuşunu, aerodinamiğini vs temsil ediyoruz. Bu sistemin de ağırlık ya da hız olarak(çünkü dışa kaçmayı doğrudan etkileyen büyüklüklerdir) karşı koyabileceği sınır değerler vardır.
 Savaş uçağı pilotlarına, ani manevralar sırasında negatif ya da pozatif G kuvvetleri etki eder. Bir manevra sırasında uçak aerodinamik yapısı ile bir yönden başka bir yöne doğru hareketlenir, ivme kazanır. Ancak uçağın içindeki cisimler, bulundukları konumların da etkisi ile(uçağın hangi noktasında bulundukları önemlidir) bir önceki rotada devam etme eğilimindedirler. Uçağın dönme hareketinin hızını da ele aldığımızda uçaktaki pilotun ağırlığı ölçüsünde kendisine G kuvvetleri etki edecektir. Peki 1 G nedir? 1 G; insanın kendi ağırlığıdır. Yani 70Kg lık bir insanın maruz kaldığı 5 G ile 100Kg lık bir insanın maruz kaldığı 5 G de farklı olacaktır.

 Kimse sıkılmadı değil mi arkadaşlar?

[(Gizli Üye)]

bisikletin arkasına birini bindirmediniz mi hiç ?

[(Gizli Üye)]

bisikletin arkasına birini bindirmediniz mi hiç ?

 

[(Gizli Üye)]

şimdi hem sorayım hem söyleyim

vitesi yüksek viteste örnek 3. vites 1000 devirde gitmek mi az yaktırır. (bir kaç abim den duyduğum kadarı ile)

yoksa 3. viteste 2500 ile gitmek mi az yaktırır. (Benim yaptığım şekilde acelem yoksa)

Düz yolda yokuş rampa olmaksızın ? hangisi doğrudur.

[(Gizli Üye)]

 Sırf bu bilgiler yeterli olmaz, hız, motor ve şanzıman özelliklerini de bilmek gerekir. Ama soruyu anlıyorum Oktay. Genelleme yaparsak; motor ve şanzıman özellikleri de paralelinde ve hava sürtünmesi de hesaba katılarak(hız ve rüzgar yön, şiddetine bağlıdır) belli devirlerin altı ve belli devirlerin üstü ekonomik olmaz.

[(Gizli Üye)]

şimdi hem sorayım hem söyleyim

vitesi yüksek viteste örnek 3. vites 1000 devirde gitmek mi az yaktırır. (bir kaç abim den duyduğum kadarı ile)

yoksa 3. viteste 2500 ile gitmek mi az yaktırır. (Benim yaptığım şekilde acelem yoksa)

Düz yolda yokuş rampa olmaksızın ? hangisi doğrudur.

Oktay Bey yakıt tasarrufunda bilinen kural şudur: Yüksek vites düşük devir. Ancak bu çoğu dizel motorlarda enjektör pompası açısından önerilmez. Bezinlilerde ise herhangi bir behis yoktur. Bu bağlamda üçüncü vites bin devirde araç daha az yakıt tüketecektir. Ancak 1000 devir oldukça düşük bir devirdir. 1500-2000 devirlerin daha sağlıklı olacağı kanısındayım.

[(Gizli Üye)]

şimdi hem sorayım hem söyleyim

vitesi yüksek viteste örnek 3. vites 1000 devirde gitmek mi az yaktırır. (bir kaç abim den duyduğum kadarı ile)

yoksa 3. viteste 2500 ile gitmek mi az yaktırır. (Benim yaptığım şekilde acelem yoksa)

Düz yolda yokuş rampa olmaksızın ? hangisi doğrudur.

Oktay bey, 1000 devirde araba silkelene silkelene gider, 1200 ,1300 yaparsan kazanırsın  tahminimce daha az yakar .

[(Gizli Üye)]

Buna bir yorumda vites değişimindeki shift uyarılarını belirtebiliriz. Sürücüyü özellikle ekonomiklik açısından daha düşük devirlerde vites büyütmeyi tavsiye eder.