Konu: Siz hiç ütüldünüz mü?

[(Gizli Üye)]

Geçen akşam televizyonda vatandaşın biri günümüz çocuklarına misket öğretiyordu. Bende bir paylaşmak istedim.

Türkiye'de misket
Eskiden yuvarlak çakıllar ya da meyve çekirdekleri bilye olarak kullanılırken, 18. yüzyılda mermer bilyeler yapıldı. Bilye oyunlarının adı ve kuralları oynandığı ülkeye göre değişiklik gösterir. Türkiye'de renkli cam bilyelere "misket" denir. En çok oynanan bilye oyunları ise “tumba”, “kuyu” ve “Üçgen”dir.
 
Bilye oyunlarında ortak nokta, bilyeyi yuvarlayarak başka bir bilyeye çarptırmak ve onu kazanmaktır. Bilye, kıvrılan işaret parmağının içine oturtulur ve başparmakla itilerek atılır. "Kaptan Oyunu"nda, bilyeler yerde açılan belirli sayıda çukura önceden saptanmış bir sıraya göre sokulmaya çalışılır. Bunu başaran oyuncu, rakibinin bilyesine atış yapma hakkı kazanır.
 
Genellikle cam veya demir bilyelerle oynanan oyunlardır. Çok değişik kurallarla oynanan çeşitleri vardır.
 
Terminoloji
 Dakka (kondik, ellik, gaflik, başlık, Eneke): Atış yapılan misket.
 Kemik: Kemik misket mermerimsi yapıda beyaz ve üzerinde desenler olan miskete denir.
 Baş: Sağ veya solda bulunan en kenardaki miskettir. Vurunca bütün misketler alınır.
 Baş altı: Başın hemen yanındaki miskettir.
 Baş altının altı: Baş altının yanındaki miskettir.
 Öbür: Başın olmadığı diğer kenardaki miskettir.
 
Takas değerleri
 Cam misket: 1 ünite
 Renkli misket: 2-10
 Mika misket: 2-5 misket
 Demir misket: 5-8 misket
 süper dobi: 10-20 misket (cam, renkli, mika, demir olmasına göre değişir)
 Cüce misket: 2-5 misket (yine çeşidine göre değişir)
 Dakka, başlık, kafçik dobi: Yapılan atışlardaki ününe göre değeri değişir
 Su misketi:4-6 misket
 
Misket oyunları
 
Şap
 
Şap oyunu istediğiniz kadar kişi ile oynanabilir bunu oyunu kuran oyuncu yapabilir.misketler şap denen yuvarlagın içine kaça oynanıyorsa dizilir ve birincilik için duvar kenarına misketleri atarlar kimin misketi daha öndeyse o kişi birinci olur ve sonuncu olan oyuncu şapın kaç oldugunu ve yemenin ne zaman oldugunu belirler.yani şapın kaç oldugu şu demektir:yuvarlagın içine 1 kez girersen oyunu kaybedersin tabiki şap 1 ise bunu az önce dediğim gibi sonuncu olan oyuncu belirler.ve yeme sonlu başlı derse oyundaki oyuncu yerden misket çıkarırsa diğer oyuncuyu vurur ve yerdekiler o oyuncunun olur yeme son derse oyunun içinde misket çıkarsa bile oyunun sonunu beklemelidir ve o zaman yerden misketi son çıkaran oyuncu rakibini vurmaya çalışır vurursa rakibinin yerden çıkardığı misketi alır.birde en başta hiç kimse yerden misket çıkartmadan birbirini vurursa kaynaşma olur yani ebeden yeni baştan atılır miskete.oyunun kuralı budur.
 
Çukur
 
Çukur üçgenin 3 boyutlu şekli olarak düşünülebilir. Zor oyundur. Bir yumruk girebilecek büyüklükte bir çukur kazılır (ne fazla ne eksik). Her oyuncu çukura birer misket bırakır. Amaç misket atışlarıyla çukurdan→ misket çıkarmaktır. Misket çıkarabilen oyuncu çukurdan çıkardığı misketi ve çukurdan misket çıkarabilmişse atış yaptığı misketi alabilir. Çıkaramayanınki çukura düşmüşse oraya ait olur. Onu ordan çıkarabilen alır.
 
Zehir
 
Bir tür bilye oyunudur. Oyuncu sınırı yoktur fakat genelde 4 kişi oynanır. Yaklaşık 3 cm yarı çapta, 5 adet kuyu kazılır. Ortadakinin ismi genelde zehirdir. Zehire o el için gereken bahis konur. (Örneğin 5 kemik) 6 - 8 metre ileriye bir çizgi çizilir. Bu çizgiye zehir hizasından oyuncular birer bilye atar, çizgiye en yakın oyuncu birinci olur ve ilk kuyudan itibaren zehir etrafındaki 4 kuyuyu dolaşır ve zehire ulaşmaya çalışır.Eğer birinci oyuncu kuyuya giremezse, bu sefer sıra diğer oyunculara geçer. Şayet diğer oyuncu da bir kuyuya girmişse, diğer bütün oyuncuların misketlerini alır. Fakat kimse kuyuya girememişse bu sefer diğer oyuncuların misketlerine kuyuya sokmak için vurulur. Kuyuya misketi kaçan oyun kaybeder ve onun misketini kuyuya okan oyuncu alır.
 
Karış
 
Genişçe ve düz bir alanda 2 ya da daha fazla oyuncu ile oynanır. İlk oyuncu mısketini genellikle çok uzak veya çok yakın olmayacak şekilde ileriye doğru atar. Onu takip eden oyuncu, diğer oyuncunun attığı miskete vurmaya veya en azından 1 karış mesafesi kadar yaklaşmaya çalışır. Genelde vurmak amaçtır çünkü eğer vurulamazsa yahut karış mesafesine gelinemezse bir sonraki elde diğer oyuncu yakında bulunan oyuncunun misketini kolaylıkla vurur. Oyun bu şekilde sırayla belirlenen alan içinde misketlerle gezilerek oynanır. Oyun başlamadan ödül miktarı kararlaştırılır. Örneğin vuruş 2 karış 1 mışket gibi. Bu durumda bir oyuncu diğer oyuncunun misketini vurduğunda, vurduğu kişiden 2 mışket alır. Şayet karış açmışsa (kendi karışıyla bir karış mesafeye yaklaşmışsa) 1 mışket alır. Vurma ya da karış açma eyleminden sonra o anda bulunulan noktadan oyun tekrar açılır. Genelde vurulan kişi son açılır. Oyun karışsız da oynanabilir.

İngilizce misket nasıl yapılır
http://www.teknikvideo.tk/misket-nasil-imal-edilir.html

[(Gizli Üye)]

ben hep kekilirdim )))))))

[(Gizli Üye)]

Ahaha eline sağlık Vedat abi Ne oynardık bea   bizim burda o çukura kude derler Miskete de mile

[(Gizli Üye)]

Of ya Vedat Hocam, tam nostalji oldu bu  Hatırladıklarım:

1- Bizim burada daha çok tumba oynanırdı. Ama tumba yerine tüm Çukurova'da tulumba denirdi Galiba ilk atan oyuncu "baş"ın neresi olduğunu belirlerdi

2. Yine tüm Çukurova'da misket yerine gülle denirdi

3-  En çok münakaşa bu Tumba oyununda olurdu. Atan oyuncunun hangi bilyeyi vurduğu veya ütmüş sayılabilmesi için o bilyeyi dakka kadar hareket ettirmiş olup olmadığı en çok çıngar çıkaran nedenlerdi. Eleman "baş" derdi biz "baş altı" derdik, vs...  Münakaşa uzadığı zaman genellikle "Kapışşşşşşşşşşş" en pratik çözüm yolu olurdu.

4- Ayrıca Cımbız diye bir oyun oynardık biz. Bu oyunda dakka ile yerde dizili bilyelerden herhangi birine dokundurmak (hareket etmesine bile gerek yok) yerdeki tüm bilyeleri almak için yeterli olurdu. Bu yüzden bu oyuna gülle pokeri derdim ben Oyunun doğası gereği ve yerdeki bilye sayısına bağlı olarak oyuna başlayan ilk oyuncunun 50 mt öteye servis atışı yaptığını bile görmüşümdür


5- Bilyesi biten yani ütülen oyuncu bakkaldan yeni bilye alabildiği gibi para ile arkadaşlarından da alabilirdi. Fakat kimsenin bilye satmadığı ve bakkala kadar gidilmek istenmediği durumlarda güllelerin arasına bozuk para dikilirdi Bakkalda biyle kalmadığı durumlarda bilyenin rayiç değerini belirlemek de ayrı bir tartışma konusu olurdu. Yani anlayacağınız ta ilkokulda ticaret ve kumar kültürünü edinmiş olurduk

6- Bu işin en zevkli yanı ütülen güllelerin, evin balkonundan "Cü Cü Cü" diyerek yemlemek için tavuk çağırırır gibi "Kapışşş" diye bağırmak suretiyle mahallenin küçük çocuklarına dağıtılması ve o çocuklarının birbirlerini ezercesine kapmaya çalışmalarını izlemek idi Ben iyi bir oyuncu olmadığım için bunu yapamazdım ama 1 haftada 600 gülle ütecek kadar maharetli olan kardeşim sık sık yapardı Bu durum yerde seken güllelerden birinin komşununu arabasının camını çatlatmasına kadar devam etmişti

[(Gizli Üye)]

Yahu arkadaş para verip misket alan zengin arkadaşlarım vardı benim isimlerini bile unuttum görüşmediklerimin Acayip özenirdim bitmezdi misketleri, şimdi hala sokaktalar. Meslek haline çevirdiler ama iyi ama kötü Belediyede görevli ikiside yine sokaklarda Ne tatlı gelirdi oynarken bitmesin oyunlar isterdik, geç saatlere kadar hergün sınırları zorlardık

[(Gizli Üye)]

benim hiç misketim olmadıki

[(Gizli Üye)]

özledim vallahi ya ne güzel oyunlardı ahh ah nerde eski zamanlar şimdi face de tarla ev araba yarışı falan bu arada bravo vedat abi

[(Gizli Üye)]

Güzel paylaşım olmuş 

Bizim buralarda da hep çukur'u oynardık ama kuytu derdik   

[(Gizli Üye)]

ben hep kekilirdim )))))))

+ 25

[(Gizli Üye)]

Başaltıcılar buraya

[(Gizli Üye)]

Hiiiiçç misketim olmadı ama taso vardı bizim zamanımızda ne oynardım 2 poşet dolusu vardı sonradan zaten lojmandan taşındık kötü oldu valla fena oldu anılarım

[(Gizli Üye)]

Ben ütüldüm zamaninda simdi degil

[(Gizli Üye)]

benim yaşımdakileri efkarlandırdınız gıcıklar....
bibip sakızı vardı içinde araba resimleri çıkardı bide onu hatırladım:)

[(Gizli Üye)]

Bende çok ütülürdüm ya, bir tane misketim vardı hiç unutmam polis misketi derdim renginden dolayı. Bana uğur getiriyor diye hep onla oynardım hep ütülürdüm

[(Gizli Üye)]

Benim bilya oyununda Allah vergisi bir yeteneğim vardı,kimse benimle oynamak istemezdi.Annem 1 çuval bilyemi ırmağa döktüğünde ne kadar ağladığımı hatırlıyorum da... 

[(Gizli Üye)]

Kusura bakmayın, akşamları nete girmiyorum. Cevap yazamadım .

Güzel tepkiler gelmiş. Çok mutlu oldum .

Ben o çocukluğunu tam yaşayamamış çocuklardan biriyim . Sürekli lojmanda kaldığım için arkadaş çevrem çok kısıtlıydı. Bir bilemedin iki kere misket oynamışımdır. Genellikle Pinokyomla daha sonrası bmx imle lojman içinde gezerdim. Biraz sulu olmamın sebebini hep buna bağlar ve kendimi aklarım .

[(Gizli Üye)]

Ücgen diye bir oyun daha vardi; listede göremedim.

Bayagi iyi oynardim; 1200 tane misketim vardi bir aralar.

[(Gizli Üye)]

Sanırım budur

Mors (Müselles, Üçgen)

Mors, misketlerle oynanan bir sokak oyunu. Çoğunlukla diğer oyuncuların misketlerini almak için oynanır.

Yere önce bir üçgen çizilir. Her oyuncu bu üçgenin içine kendi misketlerini diker. Oyuncular ayrıca, ellerine iyi oturan çocuk argosunda kaflik adı verilen bir oyun misketi kullanırlar ve başlangıçta bu kafliği üçgenden uzak bir yere atarlar. Oyuna ilk olarak, üçgenden en uzağa kafliğini atan oyuncu başlar. Amaç, bu misketle üçgen içindeki misketlere vurarak üçgen dışına çıkarmak ve bu çıkardığı misketleri kazanmaktır. Çocuk argosunda misket kazanmaya ise ütmek adı verilir. Eğer oyuncunun misketi ya da başka bir deyişle kafliği bu üçgenin içine oturursa oyuncu üçgene dikili misketi vurmuş ve dışarı çıkarmış olsa da kaybeder ve diskalifiye olur. Ayrıca bir oyuncu diğer oyuncunub kafliğine vurursa, vurduğu oyuncu diskalifiye olur ve oyunu kaybeder. Bazen, üçgendeki misketlerin önüne madeni para da dikilir ve bu para da vurularak üçgen dışına itilmeye ve kazanılmaya çalışılır.

Mors oyununun yine aynı kurallarla oynanan üsküpden farkı, oyuncunun misketinin üçgen içine ilk oturuşta diskalifiye olmasıdır. Üsküpde ise ikinci oturuşta elenir.

[(Gizli Üye)]

tasoyu da, eneği de, sporcuyu da çook oynadım. Hepsini de balkondan dağıtırdım bisiklet de sürdüm, top oynarken cam da kırdım tahtalı arabam vardı. Karda kaymak için kızak da vardı. Kağıttan fişek de yaptım. Uçurtmalarım vardı. 14 yaşıma kadar Samsun'un küçük bi ilçesinde (kavak'da) büyüdüğüm için şanslıyım sanırım

[(Gizli Üye)]

Yarasın