Konu: Türkçe kullanımı, farklı anlamlar.

[(Gizli Üye)]

Özellikle Türkçe yazmaya çalışanalardan biriyim.Espirili yaklaştığımız kelimeler kültürel yapı ile ilgilidir.Örenğin Toprakana,doğurgan ve her durumda evladını kabul etmesinden gelir.Hangi ana evladından vazgecebilir ki ? İnsanoğlu ise ilk yaratılan insanın Adem peygamber olduğuna inanılır ve Adem peygamber erkektir.(İslam dışında farklı dine inananlar farklı görüşlere sahiptir.)

Ama benim anlamını merak ettiğim bazı yerel ağızlar vardır.Örnek verecek olursam.Çorum ve iç anadolu  "eelağım" güney anadolu "bre" doğu anadolu "kıro" ....

Ayrıca ege yöresinde "incir" kelimesi neden ayıp sayılır mantığım almış değil.

"eelağım" dediğniz kelimeyi Sivas'tayken ben de duymuştum ama "ellaam" şeklinde. bu kelime arapça'dan " Allah-ü â'lem" (Allah bilir) kelimesinden Tükçeye uyarlanmış değiştirilmiş dönüştürülmüş bir kelime. kullanıldığı yerlerde; "herhalde, zannedersem" gibi anlamlar yerine kullanılıyor.

[(Gizli Üye)]

Şimdi Hakan Bey konu güzel ancak ben sizin yazdıklarınızın kullanımının doğru olduğunu düşünüyorum çünkü:
"insanoğlu" birleşik yapılı kelimesi türkçemizde kalıplaşmış isimdir. "insanoğlu" derken hem erkek hem de bayanı karşılar. anadoluda halen kız çocuklarına veya genç kızlara "oğul" diye hitap edilir(karadeniz bölgesi) yani bu kelime hem kızı hem erkeği karşılar ,cins ayırt etmeden bütün insanlığı kasteden bir kelimedir.
gelelim diğerine:"araba kontrolden çıktı" bu cümlede de araba kendi kendine nasıl kontrolden çıkar demişsiniz. bu cümle de işi yapan belli değildir yani özne(şoför) yoktur. işten etkilenen nesne(araba) sözde özne durumuna geçmiştir ve bu kullanımda da bi sıkıntı yoktur. "gemi yanaştı,otobüs geldi,tren kalktı" örnek cümlelerinde olduğu gibi işi yapanlar "kaptan,makinist ve şofördür" ama bu cümlelerden salt bu şekilde işi yapanları bulamayız."gemi,otobüs ve tren" kelimeleri cümlelerde işi yapanlar gibi duruyor ama değil sözde özne,gerçekte işten etkilenenler.verdiğiniz cümlede de herhangi bir sıkıntı yok. işi yapanın belli olmadığı cümlelerde nesnenin sözde özne olması doğru bi kullanımdır.biraz bilimsel oldu ama kusura bakmayın artık

[(Gizli Üye)]

  Erol bey, açıklamanız gerçekten çok güzel olmuş.
 ''Araç kontrolden çıktı'' sözü ile benim vurgulamak istediğim; suçun araca atılması, sürücüde bulunmamasıdır. Halbuki orada asıl suçlu büyük oranda sürücünün kendisidir. Bu Maradona'nın el ile attığı golden sonra yaptığı açıklama gibi düşünülebilir.

[(Gizli Üye)]

"eelağım" dediğniz kelimeyi Sivas'tayken ben de duymuştum ama "ellaam" şeklinde. bu kelime arapça'dan " Allah-ü â'lem" (Allah bilir) kelimesinden Tükçeye uyarlanmış değiştirilmiş dönüştürülmüş bir kelime. kullanıldığı yerlerde; "herhalde, zannedersem" gibi anlamlar yerine kullanılıyor.

Çok iyi düzeyde Arapça bilirim ancak "Ellaam" kelimesinin oradan geldiğini bilmiyordum Teşekkürler...

[(Gizli Üye)]

Şimdi Hakan Bey konu güzel ancak ben sizin yazdıklarınızın kullanımının doğru olduğunu düşünüyorum çünkü:
"insanoğlu" birleşik yapılı kelimesi türkçemizde kalıplaşmış isimdir. "insanoğlu" derken hem erkek hem de bayanı karşılar. anadoluda halen kız çocuklarına veya genç kızlara "oğul" diye hitap edilir(karadeniz bölgesi) yani bu kelime hem kızı hem erkeği karşılar ,cins ayırt etmeden bütün insanlığı kasteden bir kelimedir.
gelelim diğerine:"araba kontrolden çıktı" bu cümlede de araba kendi kendine nasıl kontrolden çıkar demişsiniz. bu cümle de işi yapan belli değildir yani özne(şoför) yoktur. işten etkilenen nesne(araba) sözde özne durumuna geçmiştir ve bu kullanımda da bi sıkıntı yoktur. "gemi yanaştı,otobüs geldi,tren kalktı" örnek cümlelerinde olduğu gibi işi yapanlar "kaptan,makinist ve şofördür" ama bu cümlelerden salt bu şekilde işi yapanları bulamayız."gemi,otobüs ve tren" kelimeleri cümlelerde işi yapanlar gibi duruyor ama değil sözde özne,gerçekte işten etkilenenler.verdiğiniz cümlede de herhangi bir sıkıntı yok. işi yapanın belli olmadığı cümlelerde nesnenin sözde özne olması doğru bi kullanımdır.biraz bilimsel oldu ama kusura bakmayın artık

Sanırım bu durum türkçemizdeki etken ve edilgen çatılı cümle kalıplarıyla açıklanıyor değilmi?

[(Gizli Üye)]

Arif Abi bir Çorumlu olarak öğrenmiş oldum. Geçenlerde konuşmuştuk arkadaşlarla ne anlama geliyor diye.
Konu yöresel kelimelere gelirse bizde çoktur.
Geneleme (n harfi nazal olarak çıkacak) açıklaması yok. Joker bir kelimedir aslında.
örnek kullanımdan bir tanesi.
A: Kitabı Y götüreceğim ama gözüm de almıyor
B: Ayıpsın abi senin için götürürüm lafı mı olur.
Y: Y geldi bugün borcunu getirdi son günüydü zaten. Bir de senin gönderdiğin kitabı getirdi.
A: Geneleme götürürüm demiştir. Senin orda işinin olduğunu da hiç söylemedi.
Gibi bir kullanım aslında. Kelimenin karşılığından ziyade açıklaması yapılabiliyor.

Bir de "mamir" vardır. Düzgün manasında
"Hazım arabayı mamir sür" şeklinde kullanılır. Biz bazen arkadaşlarla kendi aramızda espri amaçlı bu tip kelimeleri kullanırız.
En sevdiğim ise "tohtamak" Rahatlamak manasında kullanılır ama dalga geçme vardır. işin içinde biraz da kızma.

Birisi inat ettiği bişeyi yapar. Sonra da karşısındaki
-yaptın bitti. Tohtadın mı şimdi.
Aslında bütün bunlar bana göre kullanıldıkları yörelerin saflığını temsil ediyor. Saf Türkçe bana göre. Yabancı kelime hiç yok.

Y:

[(Gizli Üye)]

  Selam arkadaşlar.
En başta şunu belirtmek isterim ki; tüm uyarılara rağmen türkçemizi özellikle yanlış kullanmaya devam eden arkadaşlar var. Bazı yazılar anlaşılamıyor bile. Yazılarda, türkçemizde olmayan harfler inatla kullanılmaya devam ediliyor. Hepimizin güzel dilimize % 100 hakim olmasını kimse beklemiyor, elbetkide zaman zaman yazım hatalarıda hoş görülebilir ancak lütfen yazılarımıza biraz daha özen gösterelim.

sayın yönetici güzel bir noktaya değinmişsiniz.. bu konuyu açtığınız için öncelikle sizi kutlarım.. fakat burada bir aksaklık var ki bu konuda örnek olmanız gerekirken ''reankarne'' sözünü kullandığınızı gördüm konuda.. bu sözcük türkçe değil bilirsiniz ki.. ayrıca Türkçe karşılığı var Türkçeleşmemiş durumda olduğu halde.. ayrıca sayın hocam dikkatimi çeken diğer nokta da türkçe olduğundan şüphe edilmeyen ''insanoğlu, kaldırım, araç kontrolden çıktı vs'' gibi kelimelere esprili yaklaşımınız oldu. zamanında Türkçenin gidişatını belirlemek ve dilimize sahip çıkmak üzere kurulan TDK'nın otobüs için Türkçede kullanılmasını istediği kelime ''çok oturgaçlı götürgeç'' olduğu gerçeği yadsınamaz.. bunu bile güzelim Türkçemize reva gören bir kurum anlamamış durumdaki Türkçeye diğer dillerden giren sözcükler artık Türkçeleşmiş oluyor... ayrıca bence esas sorun şu ki Türkçeyi gençlerimiz yozlaştırma eğilimde... içler acısı bir durum fakat bende bu gruba kendimi dahil ediyorum.. ''evet, deyil, yapıom, ediyom, yaptıq, ettiq, 
 vs'' gibi kullanımı Türkçeyi hançerleyen şeylerdir.. ha bu durum diğer dillerin sahiplerinde yok mu ? tabiki var.. ama biz her şeyi olduğu gibi bunu da en uç noktalarda yapıyoruz maalesef ! ... esprilerin havada uçuşacağı bir konuya turşu suyu sıkmak istemiyorum.. lütfen bu yorum üzerinden kimse alınmasın.. sadece rahatsızlığımı belirtmek istedim..

[(Gizli Üye)]

Arif Abi bir Çorumlu olarak öğrenmiş oldum. Geçenlerde konuşmuştuk arkadaşlarla ne anlama geliyor diye.
Konu yöresel kelimelere gelirse bizde çoktur.
Geneleme (n harfi nazal olarak çıkacak) açıklaması yok. Joker bir kelimedir aslında.
örnek kullanımdan bir tanesi.
A: Kitabı Y götüreceğim ama gözüm de almıyor
B: Ayıpsın abi senin için götürürüm lafı mı olur.
Y: Y geldi bugün borcunu getirdi son günüydü zaten. Bir de senin gönderdiğin kitabı getirdi.
A: Geneleme götürürüm demiştir. Senin orda işinin olduğunu da hiç söylemedi.
Gibi bir kullanım aslında. Kelimenin karşılığından ziyade açıklaması yapılabiliyor.



Bir de "mamir" vardır. Düzgün manasında
"Hazım arabayı mamir sür" şeklinde kullanılır. Biz bazen arkadaşlarla kendi aramızda espri amaçlı bu tip kelimeleri kullanırız.
En sevdiğim ise "tohtamak" Rahatlamak manasında kullanılır ama dalga geçme vardır. işin içinde biraz da kızma.

Birisi inat ettiği bişeyi yapar. Sonra da karşısındaki
-yaptın bitti. Tohtadın mı şimdi.
Aslında bütün bunlar bana göre kullanıldıkları yörelerin saflığını temsil ediyor. Saf Türkçe bana göre. Yabancı kelime hiç yok.

Y:

"tohta-" uygur türkçesinden bir fiil, anlamı "dur-". Örneğini verdiğin cümlede ise "durdun mu? durgunlaştın mı? rahatladın mı? anlamlarına gelmekte. hani bizde kullanılan özel isim vardır: Durmuş. Uygur türkçesinde bu kelime "Tohtamış" tır. Bizim Toktamış Ateş gibi yani...

"mamir" ise zannedersem "dört başı mamur" daki mamur. yani; "eksiksiz, kusursuz, tam, hatasız" Arapçadaki "imar" kelimesinin "mef'ul" vezni yani. ancak biz onu mamir etmişik )

[(Gizli Üye)]

Sanırım bu durum türkçemizdeki etken ve edilgen çatılı cümle kalıplarıyla açıklanıyor değilmi?

Doğrudur.Cümle ögelerinde özne konusunda da geçer. dilimize kesinlikle sahip çıkmalıyız ama gelin görün ki ticari rekabet,özenti,farklı görünme havası ve buna benzer birçok sebep dilimizi yozlaştırıyor.konu ile ilgili Hakan Bey'e tekrar teşekürler.

[(Gizli Üye)]

Uploaded with ImageShack.us

Yazım Kuralları ve Türkçenin Doğru Kullanımı


Yazılı metinlerde yapılan hatala...r ve bu hatalarla ilgili bazı öneriler aşağıdaki şekilde özetlenebilir:

Yazılarda noktalama işaretleri bazen hiç kullanılmamakta bazen de yerinde kullanılmamaktadır. İfadelerin doğru anlaşılması için bu kurallara özenle uyulmalıdır.

Bir bilgisayar programı kullanılarak yazılan yazılarda ise boşluk bırakma/bırakmama konusuna dikkat edilmelidir. Örneğin,
Noktalama işaretlerinden (örneğin noktadan ve virgülden) önce boşluk bırakılmamalıdır.

Noktalama işaretlerinden (örneğin noktadan ve virgülden) sonra boşluk bırakılmalıdır. Boşluk bırakılması unutulduğunda noktanın öncesinde ve sonrasındaki sözcükler tek bir sözcük olarak algılanmaktadır. Bu da yazıların hem ekranda hem de kağıt üzerindeki düzenlemesini olumsuz etkilemektedir.

Parantezler açılırken parantez öncesinde boşluk bırakılmalı, açılan parantezle metin arasında boşluk olmamalıdır. Parantezler kapatılırken parantez öncesinde boşluk olmamalı, sonrasında ise olmalıdır.

Diğer bir hata türü yazım yanlışlarıyla ilgilidir. Sözcükler Türk Dil Kurumu’nun belirlediği kurallar göz önünde bulundurularak yazılmalıdır.

Öte yandan bazı kuralların zaman zaman değiştiriliyor olması kafa karışıklıklarına yol açabilmektedir. Ancak yine de yanlış kullanımları mümkün olduğunca düzeltmek mesajı ileten kişiye artı puan kazandırır.

Yaygın olarak yapılan bir başka hata da sözcüklerin yanlış kullanımlarıdır.

Örneğin "neden olmak", "yol açmak" ve "sağlamak" gibi sözcüklerin anlamları birbirinden farklıyken aynı anlamda kullanılabilmektedir. Bu durum da ifadenin bozulmasına yol açmakta ve bazen de mesajın anlamını değiştirebilmektedir.

Ayrıca bazı sözcüklerin Türkçe karşılıkları varken (genelde) farkında olunmadan yabancı karşılıkları kullanılmaktadır. Bu tür durumlar mesajı yazan kişiyle ilgili yanlış bir izlenim bırakabilmektedir.

- Herkez- herkes olacak...
- Yalnış- yanlış
- Yanlız- yalnız
- Aiyle- aile
- Miğde- mide
- İviiiitttt- evet
- dahi anlamında olan "de-da" lar ayrı yazılır.
- "mi-mı- mısın" gibi soru takı ekleri ayrı yazılır.
- soru ile biten cümlelere (?) soru işareti konulur.
- vurgu ile biten cümlelere (!) ünlem işareti konulur.
- cümle arasında mutlaka (,) konulur. hem cümle, hem de okuyan nefes alsın. ve
" senin yazdığın yazıya da, sana da .." diyerek başlatmamak gerek degil mi?
cümle bitiminde mutlaka nokta konulur. şu yani (.)
-Bütün "şey"ler ayrı yazılır.

ALINTIDIR.