YARARLI BAZI BİLGİLER.................
SAĞANAK YAĞIŞTA ETKiN GÖRÜŞ
Yoğun bir sağanak altında otomobil kullanırken nasıl iyi bir görüĢ elde edilir?
Neden bu kadar etkin olduğundan emin değiliz; bu metodu yoğun yağmur altında sadece bir
deneyin.
Bana bu metodu, deneyen ve gerçekten iĢe yaradığını tespit eden bir polis arkadaĢım verdi.
Çok yararlı, hatta gece sürüĢünde dahi.
Bu metot yıllarca Kanada Askeri Sürücüleri tarafından kullanılmıĢ.
Birçok sürücü yoğun sağanak sırasında silecekleri yüksek ya da en hızlı konumda çalıĢtırır ve
buna rağmen ön camdaki görüntü netliği yeterli olmaz.
Böyle bir durumla karĢılaĢtığınızda hemen güneĢ gözlüklerinizi takın (modeli fark etmez), ve
mucize!!! Aniden görüĢünüz, yağmur yağmıyormuĢçasına mükemmel bir netlik kazanacak.
Aracınızda her zaman bir güneĢ gözlüğü bulundurduğunuzdan emin olun.
Sadece net bir görüĢle emniyetli bir sürüĢ gerçekleĢtirmekle kalmayın, bu fikri arkadaĢınızla
paylaĢarak onun da hayatını kurtarın.
Deneyin ve arkadaĢlarınızla deneyiminizi paylaĢın.
Ġnanılmaz, cam üzerindeki damlaları hâlâ görüyorsunuz ama yağmur suyunun oluĢturduğu
tabakayı görmüyorsunuz.
Yağmurun yoldaki sıçramasını görebiliyorsunuz. Aynı zamanda, sollanan ya da takip edilen
aracın sıçrattığı sudan kaynaklanan körlüğü de bertaraf edebiliyorsunuz (ya da güneĢ gözlüğü
kullanmayıp Ģikâyet edeceksiniz).
Sürücü eğitimlerinde bu küçük ipucunu mutlaka öğretmeliler. Gerçekten de iĢe yarıyor.
Yoğun BEYAZ ışık veren sis farlarının, iĢe yaramamasının nedeni de benzerdir. SARI ıĢık veren
sis farları ise gece, tipi ve kar yağıĢlı havalarda çok iĢe yarar, kar taneleri hemen hemen
görünmez olur.
Ama SARI sis farları YAĞMUR ve SiS'te hiç işe yaramaz.
Sıradaki uyarı da çok önemli! Kaç kiĢi bunu biliyor merak ediyorum.
36 yaĢındaki bir kadın sürücü, birkaç hafta önce bir kaza geçirdi ve araç pert oldu.
Kinburn, Ontario'da yaĢayan sürücü, Kinburn ile Ottawa arasında seyahat etmekteydi.
Her ne kadar aĢırı değilse de, hava yağmurluydu. Araç aniden kızaklama yaptı ve kelimenin
tam anlamıyla havada uçtu.
Kadın ciddi bir Ģekilde yaralanmadı ama aniden meydana gelen bu durum karĢısında çok
ĢaĢkındı.
Durumu otoyol polisine anlattı ve memur, herkesin bilmesi gereken Ģeyler söyledi:
YAĞMURLU HAVADA ARACINIZI ASLA CRUISE KONTROL KONUMUNDA SÜRMEYĠN.
Aslında kadın cruise kontrol konumunda sürerek ihtiyatlı davrandığını ve tutarlı bir hızla
sürerek emniyetli bir davranıĢ sergilediğini düĢünüyordu.
Ama memur ona yağmurlu havada aracının cruise kontrol konumunda olmasının, kızaklama
yapmasına ve lastiklerin asfaltla temasının kesilmesi ile aracın yüksek oranda hızlanmasına ve
tıpkı bir uçak gibi kalkıĢa geçmesine neden olabileceğini anlattı.
Kadın baĢına gelenin aynı memurun anlattığı gibi olduğunu söyledi.
Memur tüm araçların güneĢliklerinde hava yastığı uyarısı ile birlikte Ģu uyarının da yazılı olması
gerektiğini söyledi:
YOL ZEMiNi ISLAK YA DA BUZLU iSE KESiNLiKLE CRUISE KONTROL KONUMUNDA
SÜRMEYiNiZ.
Bizler genç çocuklarımıza cruise kontrol konumunda güvenli bir hızda sürmelerini söylüyoruz,
ama cruise kontrolünü sadece yol zemini KURU iken kullanın demiyoruz.
NOT: Bazı araçlarda (Toyota Sienna Limited XLE gibi) silecekler çalıĢır durumdayken Cruise
Kontrol Modu' nu devreye almanıza izin vermeyen bir sistem bulunmaktadır.
Eğer bu bilgiyi diğerleri ile paylaĢırsanız ve paylaĢtığınız kiĢilerden sadece bir kiĢi bile bilmiyor
olsa, her Ģeye değecektir! Bir hayat kurtarmıĢ olabilirsiniz!
HAYAT KURTARAN TEKNiKLER
Otomobil kullanırken meydana gelebilecek ciddi olaylara karĢı uyulması gereken basit teknikler
hayat kurtarıyor.
Otomobil kullanmanın inceliklerini anlatan uzmanlar, yüksek hızla seyreden araçlarda ön camın
kırılması, lastiğin patlaması ve araçta yangın çıkması gibi ciddi tehlike yaratan durumlarda
sürücünün soğukkanlı davranmasını öneriyor.
Cam kırılması
Uzmanlar, özellikle süratli hareket eden araçlarda ön camın kırılması halinde, sürücülerin nasıl
hareket etmesi gerektiğiyle ilgili olarak Ģunları öneriyor:
Aynalardan yararlanarak aracınızı yolun sağ tarafına park edin.
FlaĢörleri açın ve dikkatlice dıĢarı çıkın. Aracın cama yakın olan kalorifer ve havalandırma
deliklerine gazete kâğıdı veya bez parçası koyarak, cam parçacıklarının bu kısımlara
düĢmelerini önleyin. Sonra krikonun arka kısmı ile camı içeriden dıĢarı doğru kırın. Cam
lastiğini dikkatlice çıkarıp temizledikten sonra, yeniden kullanılabileceği için bagaja koyun.
Gazete kâğıdına birikmiĢ cam parçalarını bir naylon torba içine koyun ve en yakın çöp bidonuna
atın. Öylece en yakın cam tamircisine kadar gidin.
Lastik patladığında
Patlayan, arka lastiklerden biriyse, arabanın arkasının sağa veya sola doğru kaymaya
baĢlayacağını belirten uzmanlar, ön lastiklerden biri patlamıĢsa, mümkün olduğu kadar fren
yapmamaya çalıĢılması gerektiğini bildiriyor. Ön lastiklerden biri patladığı zaman, aracın,
lastiğin patladığı yöne doğru kuvvetlice çekildiğini vurgulayan uzmanlar, bu durumda
direksiyonla, aracın düz bir doğrultuda tutulmaya çalıĢılması ve yavaĢ frenleme ile durmasının
sağlanması gerektiğini kaydediyor.
Uzmanlar ayrıca, taĢmıĢ dereler, nehirler veya büyük su birikintilerinin içinden geçerken, aracın
hızının kesilmesi gerektiğini hatırlatıyor. Mütevazı bir aile otomobilinin, 25-30 santimlik su
birikintisinden geçebilecek yetenekte olduğunu söyleyen uzmanlar, bu noktanın üstüne su
geldiği takdirde, su damlacıklarını kuvvetli bir sprey gibi motorun üstüne püskürdüğünü, bu su
bombardımanının da, bujilerin ve distribütörün ıslanmasına sebep olarak aracın stop etmesine
yol açtığını belirtiyor.
Araçlarda yangın
Araçlardaki yangının önüne geçilmezse, büyük bir facianın meydana gelebileceği uyarısında
bulunan uzmanlar, buharlaĢmıĢ benzinin tutuĢarak deponun alev almasına sebep olduğunu
bildiriyor. Bir süre sonra da aracın infilak edebileceğini kaydeden uzmanlar, "Araçta duman
tespit edildiği an araç durdurulmalı. Sonra anahtar üzerinde kontak kapatılmalı. Direksiyonun
kilitlenmemesine dikkat edilmeli. Aksi halde, gerektiği takdirde aracın itilmesi mümkün olmaz.
Bütün yolcular dikkatlice dıĢarı alınmalı. Motor kaputu kısmi olarak açılmalı.
Böylece alevlerin büyümesi önlenmiĢ olur. Ġmkân varsa akü kutup baĢı sökülmeli. Yangın
söndürücü varsa kullanılmalı, yoksa battaniye veya oto kılıfından yararlanılmalı. Bu örtüler,
alevlerin oksijen alıp büyümesini önleyecektir" tavsiyesinde bulunuyor.
Kayma esnasında
Uzmanlar, aracıyla yokuĢ çıkarken geriye doğru kaymaya baĢlayan sürücülere de Ģu önerilerde
bulunuyor:
"Ayağınızı yavaĢ yavaĢ gaz pedalından çekin ve zemine tutunma sağlanınca yavaĢ yavaĢ tekrar
basın. Kayarken savrulmayı engellemek için direksiyonunuzu kayma yönüne doğru çevirin,
kesinlikle tekerleklerin kızaklamasına sebep olacak Ģekilde frene basmayın.
Unutmayın, dönmeyen ön tekerleklere yön verilemez. Eğer kızakladıysanız, hemen fren
basıncını azaltın ve tekerleklerin dönmesini sağlayın ama sakın ayağınızı frenden tam olarak
çekmeyin (ABS varsa sonuna kadar basmak gereklidir). Gaza gereğinden fazla basmıĢsanız
ayağınızı gazdan çekin, frene çok bastıysanız frendeki basıncı azaltın, direksiyonu sert Ģekilde
çevirmiĢseniz direksiyonu yumuĢatın, ayağınızı debriyajdan sert çekmiĢseniz tekrar debriyaja
basın."
Trafikte hayatta kalmak için
* Otonuzu kullanırken yaptığınız iĢ, hayatınızın en önemli iĢidir.
* Otonuzun mekanik viteslerini kullanmadan önce beyninizi vitese takın.
* Bir probleme girmemek, problemi çözmeye çalıĢmaktan çok daha kolaydır.
* Trafik canavarlarla dolu bir arena değil, yaĢamın büyük bir bölümünün zorunlu olarak
geçirildiği çok riskli bir ortaklıktır. Trafiği paylaĢan ortakların risklerini, ülke gerçeklerini en iyi
değerlendiren sürücünün yaĢam Ģansı çok daha yüksektir.
* Bir motorlu araçta en önemli faktör sürücüdür; otolar kendi kendilerine hiç bir Ģey
yapmazlar, onlara yanlıĢı ve doğruyu yaptıran sürücülerdir.
* Bir otoda sürücüden sonra en önemli faktör lastiklerdir. Lastikler yol ile olan yaĢam
bağınızdır. En güçlü motor ve en iyi fren sistemi ile donatılmıĢ yüksek teknoloji ürünü bir otoda
bile ancak iyi lastikler ile güvenli sürüĢ yapılabilir. Orta büyüklükte bir otonun bir lastiğinin yere
bastığı alan, bir avuç içi büyüklüğündedir.
* Lastiklerle ilgili yapılan yanlıĢlar yaĢamlarla ödenir. Yere sağlam ve doğru basın. Otolar
lastiklerin üzerinde değil, lastiğin içindeki havanın üzerinde gider. Ġnik lastik, ayağa bol gelen
ayakkabıya benzer, değil koĢmak yürümek bile olanaksızdır. Sıcak havada, yağmurda ve karda
lastik havaları indirilmez. Karlı yol yüzeylerinde geniĢ lastik değil, dar lastik daha iyi tutunma
sağlar.
* Görün ve görülün. Camlar, aynalar ve ıĢık donanımını temiz tutun. Kısa farlarınızı gündüzleri
de yakın. Unutmayın en ölümcül kazalar gündüzleri güneĢli günlerde ve düz yol kesimlerinde
oluĢur.
* Trafik 360 derecedir. Her görmediğiniz santimetre karenin arkasında bir tehlike gizlenir.
Onun için aynalarınızı her 10 saniyede bir kontrol edin. ġerit değiĢtirirken baĢınızı sağ veya sol
arkaya çevirip ölü noktayı kontrol edin.
* Direksiyon tek elle kullanılmaz. Tek elle ayakkabınızın bağcığını bağlayamayacağınız gibi.
Direksiyonu her zaman iki elle ve 09:15 pozisyonunda tutun.
* Yalnızca etkin fren hayat kurtarır. En iyi fren dönerek yavaĢlayan tekerleklerle yapılır.
Dönmeyen, kızaklayan ön tekerleklere yön verilemez, dönen ön tekerleklere yön verilir.
* Otolar kendi kendilerine kaymazlar. Onları kaydıran sürücülerdir.
* Gidilen yol kesimine göre yapılan aĢırı hız, amaca uygun olmayan eski veya inik havalı
lastikler, gereğinden fazla gaz, gereğinden fazla fren, gereğinden fazla direksiyon hareketi ve
ani kompresyon (vites küçültmelerde debriyaj pedalını ani bırakma) sürücü kaynaklı kayma
hareketini baĢlatan faktörlerdir.
* Emniyet kemerini her zaman, her yerde ve tüm yolcularınıza taktırın.
* Sarı ıĢıkta hareket etmeyin, kırmızı ıĢıkta geçen kamyon ilk olarak size çarpar.
* HoĢgörü ve akılcılığı siz baĢlatın. Her isteyene yol verin. Birisine yol vermek en çok 5
saniyenizi alır. Bir günde 50 kez yol verseniz 250 saniye eder. Bu da 5 dakikanın altında bir
zamandır. Hem trafiğe saygı ve hoĢgörü katmıĢ, hem de sinirlenmeden, gülümseyerek araç
kullanmıĢ olursunuz.
* Doğru bilgi, tehlikeleri tanımak ve motorlu taĢıtı daha iyi kullanmayı öğrenerek, beceriyi
sağduyu ve saygı ile uygulamak, sürücülerin trafikteki tek yaĢam Ģansıdır.
YANLIġ BĠLĠNENLERĠN DOĞRULARI
- Usta sürücü, düĢtüğü problemden kazasız sıyrılmayı bilir!
YanlıĢ! Çünkü usta sürücü probleme girmeyen sürücüdür. KarĢısına çıkabilecek her türlü
tehlikeyi önceden görebilir, ona göre tedbirini önceden alır. Problemlerle uğraĢmaz.
- Otobanda tamam ama Ģehir içinde emniyet kemeri takılmayabilir!
YanlıĢ! Emniyet kemeri hayat kurtaran en önemli güvenlik gerecidir. 50 km/s hızda meydana
gelen bir çarpıĢmada otonun içindekiler emniyet kemeri takmadıkları takdirde, 4 katlı bir
binadan aĢağı düĢmeyle eĢit Ģok yaĢar.
- Arkada oturanlar için emniyet kemeri takmak gereksizdir!
YanlıĢ! Motorlu araçlar bir yere çarptığında hemen durur, ancak içindeki yolcular aynı hızla bir
yere çarpana kadar ilerlemeye devam eder. Arkada oturanların da yaĢam haklarını kullanmaları
ve emniyet kemerlerini takmaları gerekir. Her ne kadar henüz kanunen zorunlu olmasa da,
yolcuların güvenliği için geliĢtirilmiĢ olan arka emniyet kemerleri de hayat kurtarır. Kazalarda
en çok zararı emniyet kemeri bağlı olmayan yolcular görmektedir.
- Lastik havalarını düĢük tutarsak, hem daha iyi tutunur, hem de daha konforlu olur!
YanlıĢ! Lastik havalarının, aracın fabrika değerinin altında olmaması gerekir. Hatta yüke ve
yolcu sayısına göre artırılmalıdır. Çünkü hava basıncı düĢük lastiğin tabanı yere yayılarak daha
iyi tutunma sağlamaz. Aksine tabanın ortası yukarı kalkar ve yol ile teması kesilir. Havası
düĢük lastiklerin yalnız omuz kısımları yere basar. Lastik hava basıncı düĢükken; kayma
hareketleri çok daha düĢük hızlarda baĢlar, fren mesafesi uzar, direksiyon hareketlerine daha
geç cevap alınır. Belki daha konforlu sürüĢ yaparsınız ama konforlu Ģekilde yoldan çıkabilir,
konforlu Ģekilde çarpabilirsiniz!
- Sıcak havada, lastiğin ısınmasını dengelemek için lastik havaları indirilir!
YanlıĢ! Lastiğin ısınmasının en büyük nedeni havanın sıcak olması değil, lastik hava basıncının
düĢük olması nedeniyle lastik yanaklarının daha fazla esnemesidir.
- Yağmurda inik lastik daha az kayar!
YanlıĢ! Hava basıncı düĢük lastikte su boĢaltma kanalları kapandığı için yağmur suyunu çok
daha az boĢaltır. Hatta boĢaltamaz ve su üzerine çıkma ve su yastığı üzerinde kayma
(aquaplanning) çok daha düĢük hızlarda baĢlar.
- Direksiyon saate göre 10'u çeyrek geçe tutulur!
YanlıĢ! Direksiyon saate göre 9'u çeyrek geçe (9.15) tutulur. Bu pozisyon, acil bir durumda her
iki yöne eĢit miktarda direksiyonu çevirebileceğiniz tek pozisyondur.
- En iyi koltuk pozisyonu, sürücünün en rahat ettiği pozisyondur.
YanlıĢ! Sürücünün doğru koltuk pozisyonu öncelikle otomobile hakim olabileceği ne çok uzak,
ne de çok yakın bir pozisyondur. Koltuk mümkün olduğunca dik olmalıdır. Direksiyon 9.15
pozisyonundayken kollar dümdüz olmamalıdır. Ġdeal dirsek açısı 120 ile 135 derece
civarındadır. Evimizde TV seyrettiğimiz koltuk pozisyonu çok rahat olabilir, ama bu pozisyonda
otomobile ve trafiğe hakim olabilmek çok zordur.
- Motorlu araçlar lastiğin üzerinde gider!
YanlıĢ! Motorlu araçlar lastiğin içindeki havanın üzerinde gider. Eğer lastiğin içinde hava yoksa
hiçbir yere gidemezsiniz. Doğru lastik havası, ayağınızdaki ayakkabı numarası gibidir. Ayağınızı
sıkan veya bol gelen bir ayakkabıyla nasıl yürüyemezseniz, otomobilin yol tutuĢu da aynı
Ģekilde bozulur.
- Ani frenlerde önce frene basıp, durmaya yakın debriyaja basarsak, motor
kompresyonundan faydalanıp daha kısa mesafede dururuz!
YanlıĢ! En etkin yavaĢlama frenle debriyaja aynı anda basılarak yapılır. Böylece fren sırasında
motor devre dıĢı bırakılarak, motorun aracı ileri götürme kuvveti yok edilir.
- ABS (Antiblokaj Fren Sistemi) mekanik frene göre çok daha kısa mesafede
durdurur!
YanlıĢ! ABS fren sistemi olan bir araç tekerleklerin kızaklamasını önler ve fren sırasında
manevra yapılabilmesini sağlar. Ancak, daha kısa mesafede durdurmaz, daha güvenli Ģekilde
fren yapılmasını sağlar.
- Mekanik freni olan bir otomobilde fren pedalını pompalayarak daha kısa mesafede
durulabilir!
YanlıĢ! Pompalamak için ayak fren pedalı üzerinden her çekildiğinde, aracın ileri hareketi
devam eder ve durma mesafesi uzar. Doğrusu; panik frende fren pedalı üzerindeki basıncı
azaltarak lastiğin dönmesini sağlamaktır. Ancak ayak fren pedalından kaldırılmamalı ve fren
yapmaya devam edilmelidir.
- Doğru takip mesafesi hızın yarısıdır!
YanlıĢ! Bu yöntem kullanışlı olmamakla birlikte, hata payı yüksektir. ideal takip mesafesi (kuru
havada) 2 saniye arkadan takip etmektir. YağıĢlı havalarda veya yük durumunda bu süre 3-4
saniyeye çıkarılmalıdır.
- Dörtlü ikaz (flaĢör) tünele girince yakılır!
YanlıĢ! Dörtlü ikaz sadece trafiğe tehlike yarattığınız durumlarda yakılır. Yani olası bir kaza
veya arıza halinde. Tünelde kısa farların açık olması yeterlidir.
- Gündüz kısa farları yakmak trafiktekilerin gözünü alır!
YanlıĢ! Gündüz kısa far yakmak, daha erken fark edilmenizi ve size tehlike yaratacak olan
kiĢilere kendinizi daha erken göstermenizi sağlar. Gece yakılan kısa farlar gözümüzü daha çok
alır. Sadece kapalı ve yağıĢlı havalarda değil, güneĢli havalarda ve hızlı yol kesimlerinde de
kısa farların açılması kendi sürüĢ güvenliğiniz için önemlidir.
- Çocukları uyarmak için korna çalınır!
YanlıĢ! Çocukları uyarmak için korna çalınmaz! Korna onların paniğe kapılıp beklenmedik bir
reaksiyon vermelerine yol açar. En iyisi iyice yavaĢlamak ve gerekirse durmaktır.
- Yoğun siste en iyi gitme yöntemi dörtlü ikazları yakmaktır!
YanlıĢ! Yoğun siste en iyi gitme yöntemi hiç gitmemektir. Çünkü siste daha iyi gören sürücü
yoktur, daha çok risk alan sürücü vardır. GörüĢ mesafesi yeterliyse siste sarı camlı gözlükler
kullanmak, sis lambalarını ve kısa farları yakmak, silecekleri çalıĢtırmak, yerin kayganlaĢtığını
dikkate almak, takip mesafesini artırmak ve sollama yapmamak daha güvenli yol almanıza
yardımcı olur.
Unutmayın!
Hayatınız boyunca ölümlü bir trafik kazası geçirme olasılığınız % 33' tür. Rus ruletinde bile bu
oran %17'dir. Lütfen, trafikte araç kullanmanın bir yaĢam iĢi olduğunu hiçbir zaman aklınızdan
çıkarmayın.Selamlar......Kazasız sürüşler.......
