Gönderen Konu: Yol yapımı ve kaplama çeşitleri.  (Okunma sayısı 18195 defa)

0 Üye ve 1 Ziyaretçi konuyu incelemekte.

Çevrimdışı (Gizli Üye)

  • Site Yöneticisi
  • ******
  • Deus ex machina
  • Araç: Başka Marka
  • Kan Grubu: A+
  • Model Yılı: -
  • 2852 kere teşekkür etti
  • 3225 kere teşekkür edildi
Yol yapımı ve kaplama çeşitleri.
« : Aralık 21, 2011, 10:48:23 »
*Asfalt:
Durağan, dayanımlı akmaz halden katı hale kadar değişkenlik gösteren siyah ve kahverengi organik bir maddedir.
Özellikleri:
Ana olarak bir hidrokarbon olan asfaltın, kimyasal bileşimi oldukça karışık ve değişken olup, petrolün destilasyonundan veya doğal yataklardan elde edilir. Bugün yaygın olarak kullanılan asfalt, petrolün rafinasyonundan elde edilen yan üründür. Maden kömürünün damıtılması aşamasında elde edilen siyah madde zifttir. Buna toprak ve/veya taş eklenir.
Asfalt; yolların, hava alanlarının kaplanmasında, çatı izolasyonunda, su ile ilgili olan yapılarda su geçirmezlik sağlamada kullanılır. Yapışkan özelliği vardır. Boya sanayinde, akü üretiminde, su kanallarını kaplamada ve kil tuğlalarını yapıştırmada kullanılır. Asfalt genellikle petrolün oksidasyonu sonucunda ortaya çıkmıştır. Yani petrol kökenlidir. Çamur ve göl halinde (Bermudez kara gölünde ve Trinidad'daki kara gölde ) bulunduğu gibi, yer altında kaya aralarında sert halde de bulunur. Sert haldekiler yer altından maden çıkarılır gibi çıkarılır. Ayrıca kum taşlarında ve killer arasında da bulunur.

 Tarihin en eski yol yapım malzemelerinden biri olan asfalt, tüm dünyada yol yapımında en yaygın olarak kullanılan kaplama malzemesidir. Dünyada mevcut kanının aksine, asfalt, yol yapımının yanı sıra havaalanı inşaatlarında da yaygın olarak kullanılan bir malzemedir.
 Sıcak, ılık ve soğuk karışım olanakları ve yüzey kaplama çeşitleri ile her amaca ve şartlara uygun alternatif tipleri olan asfalt çok avantajlı bir üründür.
 Yıllarca başarıyla kullanılan asfalt, artırılan performans özellikleri ile gelecekte de yol ve havaalanlarında tercih edilen malzeme olma özelliğini sürdürecektir.

*Asfalt yollar daha konforludur;
Asfalt daha düzgün bir yüzey oluşturur ve daha iyi sürüş konforu sağlar. Asfalt yollarda aracın içinde ve dışında gürültü seviyesi daha düşüktür ve trafik akışı süreklidir.

Islak havalarda sağladığı sürüş konforuyla kaza riski azalır ve trafikte gecikme önlenir.

Asfaltın bakım ve onarımı kolay ve çabuk olduğundan, trafik tıkanmaları daha seyrek ve kısa sürelidir.

Asfalt kaplamalar beton kaplamaların aksine düzgün ve derzsiz sürekli bir yüzey oluşturduğundan derz gerektirmeksizin istenilen yüzey düzgünlüğü ve eğim verilebilir. Bu nedenle asfalt yüzeyler daha iyi bir sürüş konforu sağlarlar.

Asfalt kaplama üzerinde yol işaretleri çok iyi görülür. Son yıllarda geliştirilen renkli asfalt uygulaması ise şehir içinde estetik görünüşlü alanların inşasına imkân sağlamaktadır.

 Asfalt yollar daha güvenlidir;
Yollarda meydana gelen birçok kazanın nedeni, kötü yol koşulları ve ıslak yüzeydir. Ayrıca su sıçramaları da ciddi kazaların nedeni olabilir. Modern asfalt karışımları hem kuru, hem de yağışlı hava koşullarında harika bir sürtünme direncine sahiptir. Bu tip karışımlarla oluşturulmuş kaplamalarla yüzeydeki su direne edilmekte, yüksek seviyede sürtünme direnci sağlanmakta ve böylece kaza riski en düşük seviyeye düşürülmektedir.

Asfalt kaplamalarda karışım dizaynı ayarlanarak, kayma direnci optimum seviyede sağlanabilirken, beton karışımlarda yüzeyin özel olarak pürüzlendiri1mesi ek işlemi gerekir.

Yol çizgi boyası ve diğer tip işaret malzemeleri asfalt yol yüzeyine kalıcı olarak uygulanabilmektedir. Asfaltın kritik hat ve bölgelerin işaretlenmesinde oluşturduğu zıt renk ile, hat veya bölgenin belirgin hale getirilmesi sağlanmaktadır.

Asfalt koyu rengi nedeniyle ısıyı çektiği ve kolay buharlaşma sağladığı için, asfalt kaplamalarda buz çabuk erimekte ve yüzey suyu hızla kurumaktadır.

 Asfalt yol üzerinde araba kullanmak daha az stres yaratır;
Alkol ve hızdan sonra kazaların en sık rastlanan nedenleri arasında sürücü yorgunluğu gelir. Düzgün ve sessiz asfalt yollar sürücünün yorgunluğunu ve stresini azaltır.

Yüzey suyunu anında drene eden modern asfalt karışımların kullanılmasıyla, yağmurda seyreden sürücü daha rahat araç kullanır. Ayrıca bu tip asfalt yollarda gürültü seviyesi daha düşüktür.

Renkli asfaltla yapılmış otobüs şeritleri ve bisiklet hatlarında seyreden sürücünün bu hat içinde kalması kolaylaşır ve yol güvenliği artar.

 Asfalt, beton gibi reaktif bir malzeme değildir;
Asit ve sülfatlara dirençli olduğundan korozyona neden olmaz, diğer malzemelerle reaksiyona girmez ve buz çözücü kimyasallar asfalta zarar vermez.

 Asfaltın yapımı, bakımı kolay ve hızlıdır;
Asfalt yolun en büyük avantajı bakım ve onarım hızıdır. Asfalt kaplamalar, beton kaplamalar gibi kür gerektirmediğinden tabaka inşaatı hızla tamamlanarak birkaç saat içinde trafiğe açılabilmektedir. Hızlı yapım tekniğinden dolayı alt tabakaların hemen kaplanabilmesi mümkün olmakta ve bu tabakaların açık hava şartlarına maruz kalarak taşıma gücünü kaybetme ihtimali ortadan kalkmaktadır.

Ayrıca alternatifi olmayan yollarda ve şehir içi uygulamalarında trafik sıkışıklığına neden olmadan güvenli, hızlı bir şekilde ve hatta gerekirse gece çalışılarak yolun trafiğe açılmasına olanak sağlanmaktadır. Trafiğin hafif olduğu, gece saatlerinde işlemler bitirilerek yoğun sabah trafiğine hazır bir hale getirilebilmektedir.

Sürücülerin çivili lastik kullandığı soğuk iklim bölgelerinde bakım hızı hayati bir önem taşımaktadır. Bozuk yol yüzeylerinin onarılması için geliştirilmiş teknikler sayesinde hızla yol trafiğe açılmakta gecikme ve tıkanmalar minimum düzeye indirilmektedir.

 Asfalt daha az bakım gerektirir;
İyi dizayn edilmiş ve kaliteli yapılmış asfalt yollar minimum seviyede bakım gerektirir. Sadece düzenli rutin bakım1a asfalt üstyapıların ilk performansı uzun yıllar korunabilmektedir. Asfalt kaplamanın bakım maliyeti düşüktür, bozuk kesim hızla ve kolayca lokal olarak onarılabilmektedir. Zamanla güçlendirilmesi gerektiğinde asfalt kaplamalara 4-5 cm'lik bir tabaka ilavesi yeterli olabilmektedir.

Beton yolların rutin bakımı asfalt kaplamaların bakımı ile kıyaslandığında, daha fazla zaman, para ve işgücü gerektiren komplike bir işlemdir. Bozulmaların şiddetine ve yoğunluğuna bağlı olarak çok kere bakım işlemi bir nevi yeniden yapım işlemine dönüşebilmektedir. Ayrıca bozulmuş beton yolların takviyesinde sıcak karışım asfalt tabakalarına ihtiyaç duyulmakta ve bu uygulama dünyada yaygın olarak kullanılmaktadır.

 Asfalt yollar toplumun değişen ihtiyaçlarına uyarlanabilir;
Asfalt yollar, su, gaz boru hattı gibi altyapı tesisatının oluşturulması sırasında kolayca açılarak, tesisatın hızla döşenmesine imkân sağlar ve trafik, bu durumdan fazla etkilenmez.

Asfalt, toplumun acil ihtiyaçlarını karşılayacak şekilde, yol yapımında alternatif çözümler sunar. Bugün yapılan bir yol, gelecekte genişletilebilmekte ve daha ağır trafiğe göre takviye edilebilmektedir.

 Asfalt yollar kalıcı olarak inşa edilir;
Modern asfalt yollar büyük bir yapım işi gerektirmeden önce planlanan bakımlarla 40 yıllık ömürle dizayn edilebilir. Uygun bakımlarla yol ömrü sonsuz olarak düşünülebilir.

 Asfalt maliyetine göre yararlılığı yüksektir;
Asfalt, gerek ilk yapımı ve gerekse daha sonraki bakım ömrü boyunca maliyeti en düşük kaplama tipidir. Bakıma ihtiyaç duyulduğunda trafik akımını minimum düzeyde etkileyecek şekilde gerekli işlemler, asfalta özgü hızlı ve ucuz bakım tekniğiyle yapılmaktadır.

Asfalt kaplamaların seçiminde en büyük etken, bu tür kaplamaların yapısından ve özünden kaynaklanan düşük maliyettir. Asfalt kaplamaların yeniden kullanılabilir olması, maliyeti düşüren diğer önemli bir etkendir ve bu özelliği çevresel olarak da olumlu bir etki yaratır. Betonla mukayese edildiğinde ilk yatırım maliyeti en ucuz kaplama tipidir. Kullanım ömrü boyunca bakım, onarım ve işletme maliyetleri de dikkate alındığında, yol otoriteleri, yüksek performanslı asfalt üstyapıların uzun vadede de en ucuz kaplama tipi olduğunu belirtmektedir.

 Asfalt yollar daha dayanıklıdır;
İyi dizayn edilmiş ve inşa edilmiş yollar, planlanan bakımla 40 yıldan daha uzun bir süre dayanır. Yüzeyin yenilenmesi trafik akışını minimum düzeyde etkiler.

Asfalt tabakalarda suyun üstyapıya girişi engellendiğinden, üstyapı tabanının dondan etkilenmesi önlenerek, daha yüksek bir üstyapı dayanımı sağlanır. Asfaltın bu avantajı maliyeti düşüren diğer önemli bir etkendir

Asfalt üstyapılar elastik ve kalıcı deformasyonlara karşı daha dayanıklı olduğundan uzun vadeli performansları daha yüksektir. Son yıllarda farklı trafik ve iklim şartlarına uygun asfalt tabakaların uygulanmasına yönelik performans esaslı asfalt şartnameleri geliştirilmiştir.

Yüksek performanslı, gürültü seviyesi düşük ve kayma direnci yüksek Taş Mastik Asfalt (SMA-Stone Mastic Asphalt) ve serbest drenajlı Poröz Asfalt gibi asfalt karışımlar kullanılmaya başlanarak, asfalt üstyapılarda görülen tekerlek izinde oturma, yorulma ve termal çatlak gibi tipik bozulmaların oluşumu engellenmiştir.

Asfalt kaplamalara karşılık beton kaplamaların en önemli sorunları, çimentonun suyla reaksiyonu sonucu oluşan büzülme çatlakları ile ısı değişimlerine ve aşırı yüklemelere karşı yüksek hassasiyeti nedeniyle ortaya çıkan şiddetli bozulmalardır. Ayrıca beton kaplamalar tabandaki oturma ve şişmelerden asfalt üstyapıya göre daha çok etkilenirler.

 Kademeli yapım tekniğiyle asfalt, yatırım imkânlarına uygun alternatifler sunar;
Sınırlı yatırım imkânları ile projeye başlanılması halinde, asfaltın kademeli inşaat tekniği yolların yapımında bir çözüm yaratır. Asfalt kaplamayla üstyapı olabildiğince minimum kalınlıkta teşkil edilerek, trafiğe açılır ve projeye gerekli kaynak sağlandıkça üstyapı takviye edilir.L I T

 Asfaltın sağladığı esneklik, kritik bir öneme sahiptir;
Asfalt üstyapıların esneklik özelliğinden dolayı, trafik yüklerini tabana yayması ve asfalt karışımların yüksek dayanıma sahip olması nedeniyle asfalt kaplamalar, beton kaplamalara göre özellikle düşük trafik şartlarında daha ince uygulanabilir.

Ayrıca son yıllarda asfaltın geliştirilen performans özellikleri ile yüksek trafikli yollarda bile yüzey tabakası olarak 1-3 cm kalınlığında süper ince asfalt kaplamaları kullanılabilmektedir

 Otoyoldan bisiklet yoluna kadar her tip yol için, çeşitli asfalt çözümleri mevcuttur;
Ağır trafikli otoyoldan, bisiklet yoluna kadar her türlü yol şartlarına uygun bir asfalt üstyapı dizaynı ve çeşitli asfalt malzemeleri mevcuttur. Bakım gerektirdiğinde de onarımı basitçe hızlı bir şekilde yapılabilir.

 Asfalt, soğuk hava şartlarına daha uygundur;
İklim şartları gereği çivili lastik kullanılan yerlerde, asfaltın bakım avantajı kritik bir tercih nedenidir. Ayrıca bu bölgelerde yollar sürekli donma ve çözülmeye maruz kalır. Elastik özelliği nedeniyle asfalt, sıcaklık değişimlerine karşı daha dirençlidir.

 Asfalt çevresel açıdan doğru bir seçimdir;
Asfalt , %100 geri dönüştürülebilen bir malzemedir. Kazınan eski asfalt, yerinde veya merkezi plentte, gerekli ise yeni bitüm, katkı ve agrega ilâve edilerek, soğuk veya sıcak karışım olarak hazırlanarak yeniden kullanılabilmektedir. Bu işlemle malzeme ve enerji tasarrufu sağlanmış ve malzeme kaynakları korunmuş olur. Ayrıca kazılan malzemenin atık olarak taşıma ve depolama sorunları da ortadan kalkmış olmaktadır.

 Asfalt daha sessizdir;
Trafiğin oluşturduğu gürültü son zamanlarda önemli bir sorun olmuştur. Taşıtta motor ve tekerlekler aracın içinde ve dışında oluşan gürültünün ana nedenleridir. Gürültü seviyesini düşürmek için uygun bir kaplama seçimi çok önemlidir. Geleneksel malzemelerle yapılan asfalt yollarda sağlanan düşük gürültü seviyesi, son zamanlarda geliştirilen asfaltlarla daha da azalmıştır.

 Türkiye'de yol yapımı asfalt teknolojisi üzerine kurulmuştur;
Türkiye yol yapmaya asfaltla başlamıştır, kamu ve özel sektör bu konuda 50 yıllık büyük bir deneyime ve donanıma sahiptir. Edinilen deneyimin yanı sıra sektör, yüksek kapasiteli çok sayıda modern asfalt ekipmanına sahiptir.


Toyota Club Türkiye

Yol yapımı ve kaplama çeşitleri.
« : Aralık 21, 2011, 10:48:23 »

Çevrimdışı (Gizli Üye)

  • Site Yöneticisi
  • ******
  • Deus ex machina
  • Araç: Başka Marka
  • Kan Grubu: A+
  • Model Yılı: -
  • 2852 kere teşekkür etti
  • 3225 kere teşekkür edildi
Ynt: Yol yapımı ve kaplama çeşitleri.
« Yanıtla #1 : Aralık 21, 2011, 10:48:39 »
*Karayolu üst yapıları genel olarak; esnek üst yapılar (asfalt yollar) ve rijit üst yapılar (Beton yollar) olmak üzere iki grupta değerlendirilmektedir. Esnek üst yapılar (asfalt yollar) ülkemizde uzun yıllardan beri uygulanan bir kaplama türüdür. Beton yollar ise gelişmiş ülkelerde geniş bir kullanım alanına sahip olmasına karşın Türkiye’de henüz deneme safhasındadır. Bakım giderleri çok az olan ve daha uzun süre hizmet  veren beton yollar, günümüzde asfalt yollara oranla daha ekonomik bir çözüm getirmektedir.
Beton Yollar

 Çimento betonu ile yapılan kaplamalara "Beton Yollar" denir. Beton yolların yapısal ömrü uzundur, uzun yıllar bakım onarım gerektirmeden kullanılabilirler, her mevsimde, her hava koşulunda yapılabilirler. Yol kaplaması olarak betonun görevi, trafikten gelen şiddetli tekil yükleri tabana
iletmek ve bu sırada tabanın deforme olmamasını sağlamaktır. Bu durum, betonun rijitliğinden yararlanmak sonucunu doğurur. Beton, çekme direnci
düşük olan bir yapı malzemesidir. Betonda deformasyonlar ile gerilmeler arasındaki bağıntı lineer değildir. Ayrıca, yükler kalktıktan sonra bir süre,
betonda kalıcı deformasyonlar görülür. Daha sonra beton yavaş yavaş ilk duruma döner. Bir tekerlek yükü bir beton plak üzerinden geçerken çekme, basınç ve eğilme gerilmeleri oluşur. Tekerlek geçtikten sonra gerilmeler yön değiştirerek kaybolur. Özellikle yoğun ağır taşıt trafiği taşıyan bir beton yolda bu gerilme değişmeleri kısa zaman aralıkları ile sürekli olarak kendini gösterir. Bu durumda, beton plakta çekme ile basınç arasında değişen sürekli gerilmeler oluşur, bu da zamanla malzemenin yorulmasına neden olur. O halde bu tip gerilmelerin, betonun sürekli direncinin çok altında bulunması gerekir. Diğer malzemeler gibi beton da sıcaklığın artmasına veya azalmasına bağlı olarak genişlemekte veya büzülmektedir. Buna ek olarak kaplamaların alt ve üst yüzeyleri günlük ve mevsimlik sıcaklık ve nemlilik farkları nedeniyle eğilme ve bükülmelere uğrar.

 Beton yolların tarihi
İlk olarak Romalılar M.Ö. I. yüzyılda yollarda taşları birbirine bağlamak için puzzolanik bağlayıcılar kullanmışlardır. Çok eskiye dayanan bu örnekten
sonra beton yollar konusunda gelişmeler 19. yüzyılın sonlarına dayanmaktadır. İlk beton yollar ABD'de yapılmıştır. 1891 yılında Ohio'da bir sokak bilinen en eski beton yoldur.

 Sırf 1960'lar ve 1970'lerde ABD'de 70.000 km'lik bir beton yol ağı bitirilmiştir. Önce ABD'de başlayan bu gelişmeler Almanya, Belçika ve Japonya'da da gerçekleşmiştir.

 Demiryollarının uzunlukları AB ülkeleri ortalamalarına göre oldukça kısa olması, aynı zamanda işletme yetersizlikleri de yolcu ve yük taşımasının neredeyse tamamının karayollarına yığılmasına neden olmuştur. Tüm ulaştırma içinde karayollarının hem yük taşımasında hem de yolcu taşımasındaki payı %95'tir. Gözlenen diğer bir durum ise Türkiye'de yollarda ağır taşıt oranının çok yüksek olmasıdır. (Türkiye'de %40, AB ülkelerinde %10 dolayında).

 Tanımlar:
Bu bölüm içerisinde, üstyapı tipi seçimi metodolojisi konusu için gerekli tanımlar verilecektir

Üst Yapı: Trafik yükünü taşımak üzere tesviye yüzeyine (taban zemini üzerine) yerleştirilen tabakalı yol yapısıdır.

Esnek Üst Yapı: Devamlı olarak her noktada  taban yüzeyi ile sıkı temas sağlayan ve yükleri taban yüzeyine dağıtan bir üstyapı şeklidir.

Rijit Üst Yapı: Oldukça yüksek eğilme direncine sahip ve portlant çimentosundan yapılmış tek tabakalı plak vasıtasıyla yükleri taban zeminine
dağıtan üstyapı tipi.

Taban Zemini: Tesviye yüzeyi altında kalan, yarma veya dolgularda üstyapıyı taşıma gücüne etkisi olabilecek bir derinliğe kadar devam eden malzeme.

Üst Yapı: Trafik yükünü taşımak üzere tesviye yüzeyine (taban zemini üzerine) yerleştirilen tabakalı yol yapısıdır.

Esnek Üst Yapı: Devamlı olarak her noktada  taban yüzeyi ile sıkı temas sağlayan ve yükleri taban yüzeyine dağıtan bir üstyapı şeklidir.

Taban Yüzeyi: Yol üstyapısı ve banketlerin oturduğu yol altyapı zemininin üst düzeyi.

Alt Temel: Temel tabakasının taşımak üzere taban zemini üzerine yerleştirilen, granülometrisi ve plastisite özellikleri belirli granüler malzemeden oluşmuş üstyapı tabakası.

Temel: Alt temel veya taban üzerine hesaplanan bir kalınlıkta inşa edilen, belirli fiziksel özelliklere sahip  tabaka veya tabakalar, temel tabakasının
kaplamayı taşımak, gerilmeleri yaymak, iyi bir drenaj temin etmek ve don etkisini azaltmak gibi işlevleri vardır.

Kaplama Tabakası: Üstyapının en üst tabakası olup genellikle asfalt betonu veya yüzeysel kaplamadan oluşur ve kaymaya, trafiğin aşındırmasına ve
iklim koşullarının ayrıştırma etkisine karşı koyar.

Seçme Malzeme: Genellikle yol dolgularında taban zeminini oluşturmak üzere yol yarmasından veya ödünç ocaklarından elde edilen uygun özellikteki
doğal malzeme.

Rijit Üst Yapıların Üstünlükleri Ve Sakıncaları:
Rijit üstyapıların üstünlükleri ve sakıncaları incelenirken, esnek üstyapılarla karşılaştırılarak varılan sonuçlar da belirtilecektir.

Rijit üst yapıların üstünlükleri;

1) Kayma sürtünme katsayılar yüksektir. Kaymaya karşı direnci fazladır. Güven vericidir. Boyuna sürtünme katsayısı 0,70; enine sürtünme katsayısı
0,65 civarındadır. Ayrıca,  ıslak oldukları zaman, sürtünme katsayısının küçülmesi diğer plastik bağlayıcılarla yapılan, kaplamalara göre daha azdır.
Yol yüzeyi düz olduğundan yağış sulan kolay akar ve yüzey çabuk kurur.

2) Yuvarlanma sürtünme katsayısı, dolaysıyla harekete karşı direnci düşüktür. Vasıtaların yıpranması azalır, mekanik Ömürleri artar. Motordan
tekerleklere aktarılan kuvvet düzenli olacağından yağ ve yakıt masraf: azalır. Bandaj ve lastik aşınması az olur. Ekonomiktir.

3) Dayanıklı bir kaplama tipidir. Dayanma bakımından her türlü etkiye karşı koyacak  şekilde hazırlanabilirler. Çatlama oluşmasını önlemek için çelik
donatı kullanılabilir. Kaplama çatlasa bile çelik donatı sayesinde, çekme gerilmeleri taşınabilir. Çelik donatı uygulanabilen yegane kaplama tipidir.

4) Yüksek kalitesi dikkate alındığında, beton asfalt, parke kaplamalar gibi eşdeğer kaplamalardan daha ekonomiktir.

5) Gürültüsüz ve tozsuzdur. Işığı az emer. Yüzey pürüzlülüğü az olduğu için yüksek hızda az gürültü yapar. Yüzeyin dayanıklılığı malzemelerin ufalanıp toz haline dönüşmesini önler. Açık rengi sayesinde gece kolay görünür. Islak olduğu zaman daha tehlikeli far  ışığı yansımalarına sebep olmaz. Bu olay trafik güvenliği açısından önem taşır.

6) Gereği gibi bakıma tabi tutulduklarında tam bir yüzey geçirimsizliği
sağlarlar

7) Gerekli önlemler alındığında zayıf zeminler üzerinde de iyi hizmet görebilirler.

8) Özenle inşa edilen bir beton kaplamanın bakım masrafları Beton Asfalt kaplamalara oranla daha düşüktür.  İyi yapılmış beton yolların hiç bir yüzey
bakımı olmadan 20 sene kullanılmaları mümkündür.

9) Plastik bağlayıcılarla yapılan yollarda çok görülen öndülasyonlar beton yollarda görülmez. Sürtünme katsayısı yüksek olduğundan, plastik kaplamalara göre daha dik eğimlere uygulanabilir.

10) Temel görevi yapabilir. Uzun süre kullanıldıktan sonra yüzey çok bozulacak olursa, basit bir tamirle diğer kaplamalara (parke veya asfalt)
temel görevi yapabilir.

Diğer kaplama tiplerine  göre en önemli özelliklerinden biri de temel ve aşınma tabakasının aynı malzemeden ve genellikle tek tabaka halinde
yapılabilmesidir. Ancak bu halde, aşınma tabakasında görülecek herhangi bir bozukluk, beton yol döşemesinin temel ile birlikte değiştirilmesini gerektirir. Hâlbuki temel tabakasının hizmet süresi çok uzun olabilir. Ekonomik düşünceler beton yolu iki tabaka halinde yapmak gereğini ortaya çıkarmıştır. Böylelikle, üst kısmı oluşturan aşınma tabakasının gerek malzeme kalitesine gerekse yapım yöntemine çok özen göstererek hizmet süresinin uzaması sağlanır.

11) Türkiye'nin birçok bölgesinde beton dökümü için inşaat mevsimi daha uzun sürelidir. Asfalt betonunun aksine ıslak zemine de döküm yapılabilir.

12) Betonda kullanılan çimentonun hammaddesi tamamen yerlidir. Ayrıca, çimento fabrikaları %100'e yaklaşan oranda yerli kaynaklarla
gerçekleştirilebilmektedir.

Rijit üst yapıların sakıncaları;

1) Projede veya inşaatta yapılacak küçük bir hata veya  ihmal, trafikle ilgili olmadan, kaplamanın çabuk harap olmasına yol açan çatlakların oluşmasına sebep olabilir. Priz arasındaki rötre ve diğer ısı değişiklikleri çatlakların oluş nedenlerindendir. Trafik etkileri olmadan da, don olaylarının tekrarlanması durumunda, çatlamış olan kaplama tamamen harap olabilir.

2) Yapım sırasında ve beton prizini tamamlayıncaya kadar yol trafiğe kapalı kalacaktır. Bu süre ise yaklaşık olarak bir ay kadardır. Tamir ve bakım
işlemeleri yapılırken de aynı sakınca ortaya çıkmaktadır. Çabuk sertleşen (supercement) çimento kullanılarak bekleme süresi kısaltabilir veya iki ayrı
şerit halinde yapım sürdürülerek bir şerit kısmen trafiğe açık tutulabilir.

3) Asfalt betonunun aksine trafik altında çalışmaya elverişli değildirler. Trafiğe açık bir yolda uygulanmaları durumunda servis yolu inşasını gerektirirler ki bu küçük oranda bile olsa bir takım masraf ve güçlükler doğurur.

4) Beton yollar alt tesisler bakımından güçlük yaratır. Beton yolların yapımından sonra doğal gaz kanalizasyon, su, telefon tesislerinin yapım ve
tamirleri çok güçlükle yapılır. Yeraltı tesislerinde oluşacak arızaların yerlerini bulmak güçtür. Arıza giderildikten sonra, beton yolların tamir edilen kısımları zayıf kalır. Buna karşılık, suyu geçmemesinin ve homojen olmasının sonucu olarak trafik yük ve sarsıntılarını, titreşim etkilerini her tarafa yayması dolayısıyla beton kaplamalar en iyi koruyucu tabaka görevini yaparlar.

5) Açık rengi dolayısıyla güneşte göz kamaştırmalarına sebebiyet verir. Betona boya karıştırılıp renkli yol yapılarak bu sakıncaları giderilebilir.

6) Derzlerin varlığı ve kaplama yüzeyinde kaymaya karşı direnç sağlanması için oluşturulan yivler gürültü yapmakta ve sürüş konforunu azaltmaktadır.

7) Derzlerin yapımı ve bakımı büyük özen ve deneyim gerektirmektedir.

8) Aşınma etkisi ile kaygan hale gelir. Ancak aşınma, uygun malzeme kullanılarak geciktirilebilir. Ayrıca her tip kaplamada bu sakınca vardır.

9) Temel ve Aşınma tabakası aynı cins malzemeden oluştuğu için, eskiden mevcut bir yolun kalitesinin iyileştirilmesinde ekonomik olarak kullanılamaz.

10) Rijit üst yapıların diğer önemli bir sakıncası da, küçük periyotlu (örneğin günlük)  ısı değişikliklerin kaynaklanan, plak içi sıcaklık eşitsizliğidir. Güneş ışığına doğrudan maruz kalan plağın üst yüzeyi alt yüzeye kıyasla daha çabuk ısınır. Isı yükselmesi yavaş yavaş derinliklere doğru iner. Alt yüzeyin sıcaklık derecesi maksimum değerine üst yüzeyden bir kaç saat sonra erişir. Döşemenin kalınlığında ve ısında durumuna göre, plağın alt ve üst yüzeyleri arasındaki sıcaklık farkı 30 °C'ye kadar çıkabilir. Bu durum sonucu iki tip gerilme doğuşu görülür yani sıcaklığın yükselmesi halinde, üst yüzey alt yüzeyden sıcak olacağından plak kabarır, ortası yükselir ve üst kısım çekmeye ait kısmı basınca maruz kalır. Betonun elastisite modülünün E:100 000 kg/cm2 dilitasyon derzleri arasındaki uzaklığın 30 m olması halinde, 30°C’ lik bir fark için basınç gerilmelerinin değeri 20–30 kg/cm2 ye
ulaşabilmektedir. Kaplamanın üst ve alt kısımlarındaki nem farkından da buna benzer gerilmeler doğar.

 Bitümsüz hafif kaplamalı ve stabilize yollar:
Bu tip yollar günlük trafik hacmi birkaç yüz araç olan yollarda uygulanır. Ayrıca daha fazla trafik geçiren yollarda alt temel tabakası olarak kullanılırlar.

Kum kil yollar; Yapay olarak kum ve kil tabakasının yüzeyde oluşturulmasıyla yapılır.
Çakıl Yollar; Genellikle yapımdan hemen sonra bitümlü bir aşınma tabakasıyla örtülürler.
Stabilize yollar; Kum ve çakılın granülometrik bileşimi bağlayıcı özellikli zemin ve nem tutucu tuzla yol her türlü hava koşullarında kararlı hale gelir.

Yüzeysel (sathi) kaplamalar:
Bağlayıcılar ve agrega yol yüzeyine ayrı ayrı serilir. Sıkıştırılır. Karıştırma söz konusu değildir. Trafik yoğunluğu günlük 1000 araca kadar olan yollara
uygulanır.

Hafif bitümlü kaplamalar:
Beton asfalt: sıcak karışımlıdır, kalitelidir ve yoğun trafikte de uygulanır.



 Kaynak: http://tr.wikipedia.org/wiki/Asfalt
               http://www.asmud.org.tr/asfalt.php?sayfa=28
               http://www.duzce.edu.tr/~serkansubasi/Projeler/Betonyolproje.pdf
 Düzenleme: Hakan Öztürk.

Çevrimdışı (Gizli Üye)

  • Efsane Toyotacı
  • *****
  • Honda CRV 1.5 Turbo Executive-Life Style
  • Araç: ---
  • Kan Grubu: ---
  • Kilometre: 40000
  • Model Yılı: '20
  • 2003 kere teşekkür etti
  • 2524 kere teşekkür edildi
Ynt: Yol yapımı ve kaplama çeşitleri.
« Yanıtla #2 : Aralık 21, 2011, 13:16:15 »
Hakan bey, çok güzel bir konu açmışsınız.

Bu başlığı okuyunca dahi bir çok kişinin içini çektiğini anlayabiliyorum. Ben payıma düşen şu konulardan bahsetmek isterim.

Elbette ülkemiz petrol anlamında dışa bağımlı olduğundan karayollarımızın yapımında kullanılan asfalt malzemesinden mümkün olduğu kadar tasarrufa gidilerek uygulamalar yapılmaktadır. Yalnız bu tassarufu yaparken Kara Yolları İşletmecilerinin uygulamalarda daha dikkatli olmaları gerekmez mi? Yol yapımı veya onarımı sırasında çalışanların başında bulunması gereken mühendislerimiz olmadığından kalitenin bile varlığından şüphe duyduğumuz çalışmalar yapılmaktadır.

Otoban yol kalitemiz iyidir ama bakımları zamanında yapılmadığı için büyük çukurlar oluşur, servislere iş çıkartmak için mi?

Stabilize yollarımızda kullanılan mıcır neden bu boyutlarda kullanılır, ön camımızı parçalama garantisi verebilmek için mi?

Nedense ülkemizin bir çok ilçesinde şehir içi yollarda parke-taş uygulaması yapılmakta ve bu yolların üzerinden her tür tonajlı araç geçişi yapılmaktadır, bu taşların mukavemetinin ve altına su alan bölgelerin maksimum ne kadar derinliğinde çukurlar oluşturup ne kadar büyüklükte su tutabilme kabiliyetine sahip olduklarını ve bu yollardan geçerken daha fazla çıkan lastik sesini halk ne kadar duyabiliyor diye test etmek için mi?

Yollarımızda neden şeritler bulunmaz, Türk sürücüler beyaz renk körümüdür?

Şehirler arası yollarda 90 veya 110km/h ile giderken bazı sebeplerle hızımız trafik levhaları ile düşürülür ama sonrasında siyah çizgili olan eski hızına dönebilirsin levhalarının konmama sebebi geriye kalan yolu 30km/h mı devam etmemiz gerekli anlamına gelir?

Türkiyemizin heryerinde yüzlerce ve farklı ebatlarda tünel bulunur ve bu tünellerin hepsinden geçişler bedavadır (aslında dünyada da tünel geçişlerinin tamamı bedavadır. Fransa-İngiltere arasında Manş denizindeki sadece tren geçişinin yapıldığı hariç.). İçlerinden en dikkatimi çeken Muğla ilinde, Fethiye ile Göcek arasında olan Göcek Tüneli isimli 900m'lik tek şeritli çift yönlü maden ocağı olmuştur. Buradan geçiş ücreti de 6TL dir (sakın köprü geçişleri pahalı demeyin). Acaba, dünyanın en kısa, en berbat, güvenliksiz, aynı zamanda da geçiş ücreti dünyanın en pahalı olan bu tünelle Guinness rekorlar kitabına mı girilmeye çalışılıyor?

Yeni tamamlanan ve sürat limiti 110km/h olan duble yollarımız eğer bitmediyse neden trafiğe açılır? trafiğe açıyorlarsa bitti demektir, neden o yollarda çalışma var tabelası koyup arkasına da radar yerleştirilir? 110km/h gidilebiliyorsa bu ne çeşit çalışmadır? bu çalışmanın tahsil gelirleriyle yolun kalan kısmı mı tamamlanacaktır? 

Vs. Vs.

Hepinize yaklaşan yeni yıl nedeniyle sevdiklerinizle beraber sorunsuz yolculuklar dilerken, sağlıklı, huzurlu yeni bir yıl dilerim.

(Her zaman emniyet kemerinizi takınız, arka koltuktakiler dahil çünkü aracın arka bölümüde ön kısmıyla aynı süratte gider.)   
Lastikler: Michelin Latitude Cross M+S (dört mevsim)

Çevrimdışı (Gizli Üye)

  • Aktif Toyotacı
  • **
  • Tanrı dağı kadar Türk, Hira dağı kadar MüsIümanız.
  • Araç: Başka Marka
  • Kan Grubu: A-
  • Kilometre: 67000
  • Model Yılı: '14
  • 3 kere teşekkür etti
  • 8 kere teşekkür edildi
Ynt: Yol yapımı ve kaplama çeşitleri.
« Yanıtla #3 : Mart 22, 2017, 17:58:13 »
Burada savunulan, kuşkusuz bütün karayollarımızın betonla yapılması değil, ortam ve koşullara göre en uygun seçeneğin tercih edilerek, ülkemiz için en kazançlı ve verimli olan ne ise onun yapılmasıdır. Bu noktada, özellikle ağır taşıt trafiğinin yoğun olduğu, sık sık bakım-onarım yapılmak zorunda kalınan şehiriçi ve şehirlerarası yollar kuşkusuz uygun bir başlangıç noktası olacaktır.

Kısacası, karayolları Türkiye’nin ulaşım ve taşımacılığı, bir bakıma ekonomisi açısından yaşamsal öneme sahiptir. Ülkemiz açısından böylesine önem taşıyan karayollarımızın yapımında 50 yıldır kullanılan tek malzeme ise asfalttır.

Asfalttır ama, bugün otoyollarla birlikte 63.000 km uzunluğundaki karayollarımızın ancak 8.300 kilometrelik bölümü “asfalt betonu” yani sıcak karışım ve sıkıştırmayla yapılan asfalt yol, 50.000 kilometrelik bölümü ise “sathi asfalt kaplama”dır. Türkiye’deki ağır taşıt trafiğinin Avrupa ortalamalarının epey üzerinde olduğu gerçeği de buna eklenince, ortaya çıkan manzara, sonu bir türlü gelmeyen bakım-onarım çalışmaları olmaktadır. Üstelik bu durum, gelir ve performans beklentilerini karşılamaktan çok uzak kalan otoyollarımız için de farklı değil. Bayındırlık ve İskan Bakanı’nın açıklamasına göre*, Karayolları Genel Müdürlüğü 52 trilyon liralık borcunu ödemediği için Tüpraş’tan asfalt alamamaktadır. Bakanın açıklamasına göre, Tüpraş’tan alınan asfaltın çok büyük bir bölümü ancak bakım-onarım çalışmalarında kullanılmakta, otoyol ve köprülerin bakımı için ise yılda 1.3 katrilyon harcama yapılmaktadır. (Elde edilen gelir ise sadece 250 trilyon) Her bir kilometrelik otoyol (köprüler dahil) için yıllık 500 bin dolar bakım parası harcanmaktadır.

Amerika’da 100 yılı, Avrupa’da ise 75 yılı aşkın süredir kullanılan beton yollar, az sayıdaki bazı kentiçi ve köy yolu çalışmaları dışında Türkiye’de ne yazık ki bugüne kadar ciddi şekilde değerlendirilmedi.

Değerli oylarınız için teşekkür ederim.
Selamlar
Samet
Yetmez Türk'e dünya yetmez
Dört yön, yedi kıta yetmez
Aya çıksak aya, yetmez!
Güneşi de yakacağız..

Çevrimdışı (Gizli Üye)

  • Efsane Toyotacı
  • *****
  • Dinozor
  • Araç: Avensis
  • Kan Grubu: 0+
  • Kilometre: 48850
  • Model Yılı: '16
  • 192 kere teşekkür etti
  • 1142 kere teşekkür edildi
Ynt: Yol yapımı ve kaplama çeşitleri.
« Yanıtla #4 : Mart 22, 2017, 18:11:13 »
sayın samet topuz rakamsal bilgileri çok güzel vermiş,bu konu da bütçe açığı var,bir ara özelleştirme gündeme geldi,vazgeçildi,vazgeçilmese idi bu gün ogs-hgs ücretleri kat be kat olacaktı,sonuç, anlaşıldığına göre masrafları karşılamak için,zam gelecek demektir..
Tokay Ceritoğlu

Çevrimdışı (Gizli Üye)

  • Efsane Toyotacı
  • *****
  • Honda CRV 1.5 Turbo Executive-Life Style
  • Araç: ---
  • Kan Grubu: ---
  • Kilometre: 40000
  • Model Yılı: '20
  • 2003 kere teşekkür etti
  • 2524 kere teşekkür edildi
Ynt: Yol yapımı ve kaplama çeşitleri.
« Yanıtla #5 : Mart 22, 2017, 19:21:18 »
Ankette 3. şık, yerine uygun malzeme olmalı, o nedenle oylamıyorum.

Evet, beton yol uygulaması yapılması gereken çok yollarımız var.

Özellikle ve acilen, gelişmiş ülkelerdeki gibi kavşakların tamamı.. bağlandığı yol sayısına göre en çok etkilenen zemin Kavşaklardır.

https://www.aydinlik.com.tr/ekonomi/2017-mart/turkiye-sehirlerarasinda-beton-yollarla-tanisacak
Lastikler: Michelin Latitude Cross M+S (dört mevsim)

Çevrimdışı (Gizli Üye)

  • Site Yöneticisi
  • ******
  • Deus ex machina
  • Araç: Başka Marka
  • Kan Grubu: A+
  • Model Yılı: -
  • 2852 kere teşekkür etti
  • 3225 kere teşekkür edildi
Ynt: Yol yapımı ve kaplama çeşitleri.
« Yanıtla #6 : Mart 22, 2017, 19:38:21 »
Şu konumuzu da gözden geçirmenizi öneririm, hatta birleştirelim.

Çevrimdışı (Gizli Üye)

  • Site Yöneticisi
  • ******
  • Deus ex machina
  • Araç: Başka Marka
  • Kan Grubu: A+
  • Model Yılı: -
  • 2852 kere teşekkür etti
  • 3225 kere teşekkür edildi
Ynt: Yol yapımı ve kaplama çeşitleri.
« Yanıtla #7 : Nisan 06, 2021, 18:11:46 »
Videonun 3. dakikasındaki kasis oldukça mantıklı bir yaklaşım. Non Newtonian bir malzeme ile kasise uygun hızda gelenin geçişinde zorlaştırma ve dolayısı ile araca zarar verme durumu oluşmuyor.

Konumuzla ilgili olan diğer bölüm ise, dakika 8 itibari ile verilen bilgi. Yoldaki bozuklukları onarmada kullanılan kaplama ve ped de oldukça mantıklı bir yaklaşım. Bu sayede her kış sonrası aynı yama bölgesinin onarılmasına gerek kalmıyor.


Çevrimdışı (Gizli Üye)

  • Hiperaktif Toyotacı
  • ***
  • Araç: Corolla
  • Kan Grubu: 0+
  • Kilometre: 125000
  • Model Yılı: '13
  • 220 kere teşekkür etti
  • 174 kere teşekkür edildi
Ynt: Yol yapımı ve kaplama çeşitleri.
« Yanıtla #8 : Nisan 06, 2021, 21:46:06 »
Videonun 3. dakikasındaki kasis oldukça mantıklı bir yaklaşım. Non Newtonian bir malzeme ile kasise uygun hızda gelenin geçişinde zorlaştırma ve dolayısı ile araca zarar verme durumu oluşmuyor.

Konumuzla ilgili olan diğer bölüm ise, dakika 8 itibari ile verilen bilgi. Yoldaki bozuklukları onarmada kullanılan kaplama ve ped de oldukça mantıklı bir yaklaşım. Bu sayede her kış sonrası aynı yama bölgesinin onarılmasına gerek kalmıyor.
Videoyu göremedim. Ekli mi değil, benim bağlantıda mı problem var acaba.

Çevrimdışı (Gizli Üye)

  • Site Yöneticisi
  • ******
  • Deus ex machina
  • Araç: Başka Marka
  • Kan Grubu: A+
  • Model Yılı: -
  • 2852 kere teşekkür etti
  • 3225 kere teşekkür edildi
Ynt: Yol yapımı ve kaplama çeşitleri.
« Yanıtla #9 : Nisan 07, 2021, 18:13:12 »
Videoyu göremedim. Ekli mi değil, benim bağlantıda mı problem var acaba.
:argh: Aynı anda bir kaç şey ile uğraşınca oluyor bazen Erhan Bey, hatırlatmanız için teşekkürler, ekliyorum linki.

Çevrimdışı (Gizli Üye)

  • Hiperaktif Toyotacı
  • ***
  • Araç: Corolla
  • Kan Grubu: 0+
  • Kilometre: 125000
  • Model Yılı: '13
  • 220 kere teşekkür etti
  • 174 kere teşekkür edildi
Ynt: Yol yapımı ve kaplama çeşitleri.
« Yanıtla #10 : Nisan 07, 2021, 18:50:14 »
Kasislerin ikisi de ülkemizde pek iş görmez diye düşünüyorum. İlk hıza duyarlı kasis de öndeki aracın normal geçtiğini görüp kasis yok mantığı ile hız kesmeden geliriz ve açılan kasise sert bir şekilde çarparız. Hem kasis hemde aracın ön takım zarar görür. İkinci sistemde eğer kasisin dışında çok sağlam materyal kullanılmazsa (ki ülkemizde üretilirse pek sağlam olmaz) çabuk yırtılır ve kullanılmaz hale gelir diye düşünüyorum.

Yama üstü kaplamada ki mantığı anlamadım doğrusu. Yamanın görünmez olmasını sağlamak mı amaç, yoksa yamanın daha sağlam olmasını sağlamak mı?

Çevrimdışı (Gizli Üye)

  • Site Yöneticisi
  • ******
  • Deus ex machina
  • Araç: Başka Marka
  • Kan Grubu: A+
  • Model Yılı: -
  • 2852 kere teşekkür etti
  • 3225 kere teşekkür edildi
Ynt: Yol yapımı ve kaplama çeşitleri.
« Yanıtla #11 : Nisan 08, 2021, 18:08:43 »
Yakış sonrası yama bölümünün çıkmaması için kaplama yapılıyor anladığım kadarı ile.

Kasis yaklaşımı, uygun kullananlar için büyük kolaylık bence.